آسپیرین (Aspirin) که نام علمی آن استیل‌سالیسیلیک اسید (acetylsalicylic acid) ASA است از جمله داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی محسوب می شود. از جمله خواص این نوع از داروها می توان کاهش التهاب، ضددرد و تب‌بُر را نام برد
برای کسانی که در معرض خطرات بیشتر مشکلات قلبی و عروقی در آینده می باشند، از جمله کسانی که دچار حمله قلبی یا سکته مغزی در گذشته شده اند، آسپرین به صورت روتین برای کاهش عود مجدد توصیه می شود.کارشناسان مصرف قرص آسپرین با دوز پایین را برای همه افراد بالای۵۰ سال توصیه می کنند. در ادامه با دکتر مهناز شکروی همراه باشید تا با این دارو و موارد مصرف آن بیشتر آشنا شوید .
نحوه عملکرد قرص آسپرین به‌چه‌صورت است؟
شیوه عملکردی آسپرین برای کاهش درد و تورم، بر اساس انسداد یک ماده طبیعی در بدن است. چون ترکیبات آسپرین مانع از چسبیدن پلاکت‌های خون به یکدیگر شده و بدین ترتیب از لخته شدن خون جلوگیری می‌شود. به‌همین‌خاطر است که پزشکان برای کاهش خطر سکته مغزی و حمله های قلبی بیماران خود، چنین دارویی را تجویز می‌کنند.
موارد مصرفی و درمانی آسپرین
کاربرد و فواید مصرف قرص آسپرین را می‌توان در موارد زیر خلاصه کرد:
- کاهش دردهای خفیف تا متوسط که می‌توانند به دلیل میگرن، سیکل ماهانه، آنفلوآنزا و سرماخوردگی باشند. اگر درد شدت داشت، در کنار آن داروهای مسکن دیگری نیز تجویز می‌شود.
- کاهش تب
- تب روماتیسمی (Acute Rheumatic Fever). این بیماری به دلیل عفونت باکتریایی گلو ایجاد می‌شود. بروز این بیماری در کودکان ۵ تا ۱۵ سال شایع است. تب روماتیسمی باعث التهاب قلب، بافت پیوندی، بافت زیر پوستی، مفاصل و رگ‌های خونی اندام‌های مختلف می‌شود.
- روماتیسم مفصلی (rheumatoid arthritis) نوعی بیماری خود ایمنی ( Autoimmune disease ) است، یعنی بدن سلول‌های سالم خود را مهاجم تشخیص داده و به آنها حمله می‌کند. این بیماری بیشتر مفاصل کوچک مانند انگشتان دست، مچ دست و پا را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
- بافت‌های متورم بدن
- جلوگیری از تشکیل لخته‌های خون
- کاهش خطر حمله ایسکمیک گذرا (TIA) که معمولا آن را با عنوان سکته مغزی خفیف می‌شناسند. این سکته به دلیل انسدادهای جزئی در شریان‌های مغز رخ می‌دهد که باعث آسیب‌های شدید و دائمی نمی‌شود.
- جلوگیری از تشکیل لخته خون
- پیشگیری از سکته قلبی انفارکتوس میوکارد، (Myocardial infarction)
- کاهش ریسک بروز سکته مغزی
- جلوگیری از سرطان روده بزرگ سرطان کولورکتال، (Colorectal cancer)
* اگر برای جلوگیری از لخته خون این قرص را مصرف می‌کنید با دکتر متخصص خون و آنکولوژی هماهنگ کنید .
مقدار و روش مصرف داروی آسپرین
قبل از شروع درمان با داروی آسپرین (Aspirin) بروشور دارویی داخل بسته را به دقت مطالعه کنید. این بروشور به شما کمک می‌کند تا اطلاعات جامعی را راجع به دارو به دست آورده و از عوارض جانبی احتمالی آن مطلع شوید. همچنین اگر در رابطه با مصرف آن با سؤالاتی روبرو هستید با پزشک خود مشورت نمایید.
دوز و مقدار داروی آسپرین از فردی به فرد دیگر متفاوت است. لذا دارو را دقیقاً همانطور که پزشک برایتان تجویز کرده است، استفاده نموده و از کم یا زیاد کردن خودسرانه مقدار و مدت زمان مصرف اجتناب نمایید.
اگر یک دوز از داروی آسپرین را فراموش کردید، نگران نباشید. هرگز برای جبران دوز فراموش شده دو دوز را با هم مصرف نکنید.
به دستورالعمل‌های پزشک یا داروساز در مورد نحوه مصرف هریک از انواع قرص آسپرین (مانند فرم جویدنی، روکشدار و …) عمل کنید.
تداخلات دارویی
گاهی اوقات، یک دارو می‌تواند اثر داروی دیگر را کم کند، یا ترکیب این دو دارو می‌تواند بیمار را در معرض خطر قرار دهد. به این، تداخل دارویی گفته می‌شود.
رایج‌ترین داروهایی که آسپرین با آنها تداخل دارد عبارت‌اند از:
- مسکن‌های ضدالتهاب مانند دیکلوفناک، ایبوپروفن، ایندومتاسین و ناپروکسن.
در صورت مصرف این داروها با آسپیرین، می‌توانند خطر خونریزی معده را افزایش دهند.
- متوترکسات، داروی مورد استفاده برای درمان سرطان و برخی بیماری‌های خود ایمنی است.
آسپرین باعث می‌شود که از بین بردن متوترکسات موجود در بدن برای بدن سخت‌تر شود و در نتیجه سطح متوترکسات افزایش یابد که به طور بالقوه خطرناک است.
- داروهای ضدافسردگی از نوع مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRI) مانند سیتالوپرام، فلوکستین، پاروکستین، ونلافاکسین و سرترالین.
با مصرف آسپیرین همراه این داروها، خطر خونریزی افزایش پیدا می‌کند.
- وارفارین، یک داروی ضد انعقادی یا رقیق‌کننده خون است که مانع از لخته شدن خون می‌شود.
اگر آسپرین با وارفارین مصرف شود، می‌تواند اثرات ضد انعقادی دارو را کاهش داده و خطر خونریزی را افزایش دهد. با این حال، در برخی شرایط، پزشک ممکن است آسپرین را به همراه وارفارین تجویز نماید.
این‌ها تنها داروهایی نیستند که نباید به همراه آسپرین مصرف شوند. در صورت تجویز آسپرین توسط پزشک، باید او را از داروهای دیگری که مصرف می‌کنید، مطلع نمایید.
عوارض آسپرین (آ اس آ)
همه داروها ممکن است عوارض جانبی ایجاد کنند. اما بسیاری از مصرف‌کنندگان نیز هیچ نوع عارضه‌ای بروز نمی‌دهند. یکسری از عوارض نیز بعد از گذشت مدت کوتاهی از مصرف دارو، از بین می‌روند.
در صورت تداوم یا بدتر شدن هریک از عوارض زیر، در اسرع وقت با پزشک مشورت نمایید:
- احساس بیماری
- تهوع
- سوء هاضمه
- افزایش خطر خونریزی (اگر متوجه خونریزی غیرقابل توجیه شدید، در اسرع وقت با پزشک مشورت نمایید)
نکته مهم: این دارو ممکن است باعث واکنش‌های آلرژیک شود که در افرادی که آسم دارند، شایع‌تر است. در صورت بروز واکنش آلرژیک یا مشکلات تنفسی، مصرف دارو را متوقف کرده و فوراً به پزشک مراجعه نمایید.
چنانچه علائم دیگری دارید که فکر می‌کنید به دلیل مصرف این دارو می‌باشد، با پزشک مشورت نمایید.
نتیجه گیری
آسپرین یکی از داروهای مسکن است که کاربردهایی مانند پیشگیری از انعقاد خون و ایجاد لخته هم دارد. از آنجایی که این دارو را می‌توان بدون نسخه هم تهیه کرد، ممکن است در مصرف آن زیاده‌روی شود. همچنین این داروی بسیار ساده و پیش‌پا‌افتاده، می‌تواند عوارض جبران‌ناپذیری مثل زخم معده برای شما به‌جای بگذارد. بنابراین، بهتر است که قبل از مصرف این دارو با دکتر عمومی یا با پزشک قلب و عروق مشورت کنید و در صورت لزوم آن را مصرف کنید.
