احتمالاً شما هم در بین اعضای خانواده، دوستان یا همکاران خود، شخصی را می‌شناسید که چربی خون بالایی دارد و برای کنترل آن باید به‌طور مداوم داروهای مختلفی را مصرف کند.
در این مطلب از دکتر مهناز شکروی قصد داریم شما را با اختلال چربی خون و علائم آن آشنا کرده و نحوه درمانش را بررسی کنیم.
علائم چربی خون چیست؟
در پاسخ به این سوال که علائم چربی خون چیست ، لازم است بدانید اکثر افرادی که به چربی خون بالا مبتلا هستند، در اوایل علائم چندان مشخصی را تجربه نمی‌کنند. البته ممکن است افرادی که به شکل خانوادگی یا ارثی دچار چربی خون بالا می‌شوند، شاهد رشد زاده‌های چربی در اطراف مفاصل یا چشم‌های‌شان باشند.
از دیگر علائمی که نشان دهنده چربی خون بالا هستند، می‌توان احساس درد در ناحیه ساق پا، احساس فشار در قفسه سینه، تغییر رنگ پلک‌ها و منقبض شدن عضلات زیر بغل را نام برد. در صورت نادیده گرفتن علائم چربی خون بالا ، ممکن است فرد بیمار با مشکلاتی مثل مسدود شدن رگ‌های خونی در مغز و قلب، افزایش فشار خون، ایست قلبی یا سکته مغزی روبرو شود.
لازم است بدانید علائم چربی خون بالا در زنان کمی متفاوت‌تر از مردان ظاهر می‌شود؛ زیرا به دلیل وجود هورمون جنسی استروژن در زنان، سطح کلسترول بیشتر افزایش می‌یابد. البته احتمال دارد این مسئله به دنبال یائسگی نیز دچار تغییر شود. معمولا در این دوران، کلسترول LDL و کلسترول توتال افزایش می‌یابند اما کلسترول HDL دچار کاهش می‌شود.
به همین خاطر، زنانی که دارای میزان کلسترول مطلوبی در زمان بارداری هستند، ممکن است در دوران یائسگی‌شان با افزایش کلسترول رو به رو شوند. ناگفته نماند که عوامل ژنتیکی و همچنین سبک زندگی هم می‌توانند نقش مهمی در این مسئله داشته باشند.
توجه داشته باشید علائم چربی خون بالا در مردان نیز مانند زنان نباید نادیده گرفته شود چون در پی این موضوع، عوارض جبران ناپذیری وجود دارد که حتی گاهی اوقات می‌توانند منجر به مرگ بیمار نیز شوند.
راههای تشخیص چربی خون
برخلاف دیگر بیماری‌ها، چربی خون بالا علائم مشخصی ندارد. درد در پا، قفسه سینه و… ممکن است به دلایل زیادی مرتبط باشد. برای تشخیص اندازه چربی خون، باید آزمایش خون بدهید. اگر پزشک از شما خواست که آزمایش خون بگیرید، بهتر است به مدت 8 تا 12 ساعت قبل از آزمایش، نوشیدنی و غذا نخورید و فقط آب بخورید. سن شما به سطح کلسترول شما بستگی دارد؛ اما بعد از آزمایش، میانگین کلسترول، HDL و LDL شما باید تقریبا مشابه زیر باشد؛ ولی نسخه شما را باید پزشک بررسی کند.
میانگین کلسترول در افراد زیر 19 سال، باید کمتر از 170mg/dl باشد؛
میانگین کلسترول در زنان بالای 20 سال باید کمتر از 130mg/dl باشد؛
میانگین HDL در افراد زیر 19 سال باید بیشتر از 45mg/dl باشد؛
میانگین HDL در زنان بالای 20 سال باید بیشتر از 50mg/dl باشد؛
میانگین LDL در افراد زیر 19 سال و زنان زیر 20 سال باید کمتر از 100mg/dl باشد.
علل چربی خون بالا
کلسترول بالا بر اثر مصرف غذاهایی می باشد که حاوی کلسترول بالا، چربی اشباع شده و چربی های ترانس هستند که عبارتند از:
- پنیر
- زرده تخم مرغ
- گوشت قرمز
- غذاهای فراروری شده و سرخ شده
- بستنی
گرچه، علل دیگری نیز باعث به وجود آمدن این شرایط می شوند، اما علل قابل پیشگیری هایپر لیپیدمی موارد زیر را در بر می گیرند:
□ سیگار کشیدن
□ اضافه وزن
□ کم تحرکی
□ مصرف بیش از حد الکل
□ مصرف استروئیدها
۱۰ روش درمان چربی خون
ترکیبی از داروها و تغییرات سبک زندگی، درمانی مؤثر برای کنترل چربی خون بالا است. همچنین ممکن است پزشک مکمل‌های خاصی را تجویز کند.
۱- داروها
۲- مهارکننده های جذب کلسترول
۳- مکمل‌ها
۴- کاهش مصرف چربی‌ها
۵- کاهش مصرف کالری‌های اضافی
۶- افزایش مصرف فیبرهای غذایی
۷- قطع استعمال دخانیات
۸- برنامه منظم ورزشی
۹- کاهش مصرف قندهای ساده
۱۰- دریافت کافی ویتامین‌ها و مواد مغذی
سخن آخر
همان‌طور که می‌دانید بدن انسان ساختار پیچیده‌ای دارد. پیروی از یک سبک زندگی سالم می‌تواند سلامتی را برای فرد به ارمغان آورد. داشتن یک سبک زندگی ناسالم و بیمارگونه نیز به‌راحتی می‌تواند سلامتی را به خطر بیندازد. به‌طور حتم پیروی از یک برنامه غذایی متعادل و یک رژیم غذایی متناسب و سالم، دوری از هرگونه فشار عصبی، استرس و تنش و همچنین بهره‌مندی از یک الگوی ورزشی و سلامتی با انجام تمرینات بدنی روزانه، می‌تواند شما را در رسیدن به یک زندگی سالم، یاری کند.
