سرطان از آن دسته بیماری هایی است که از یک نقطه در بدن آغاز شده و در صورت تشخیص دیرهنگام، می تواند تمامی بدن فرد را درگیر نماید. اگر چه نام این بیماری، همواره وحشت و ترس زیادی را برای بیمار و خانواده وی به همراه دارد، اما خوشبختانه پیشرفت هایی که در راستای درمان سرطان در سال های اخیر رخ داده است، نقطه امیدی است برای غلبه بر آن. آنچه مهم است، داشتن شناخت و آگاهی کافی از این بیماری است.در ادامه با دکتر مهناز شکروی همراه باشید.
تشخیص به موقع سرطان
به طور طبیعی سلول های بدن در زمانی که بدن نیاز دارد تکثیر پیدا کرده و رشد می کنند . اما به دلیل تغییرات و جهش های ژنتیکی که در ساختار سلول ها ایجاد می شود شروع به رشد بی رویه و تکثیر غیر طبیعی می کنند که به آن سرطان می گویند. این تکثیر غیرقابل کنترل می شود که در نتیجه توده عظیمی از سلول ها را ایجاد می کند . این توده برای بدن مضر بوده و از منابع بدن تغذیه می کند و به بافت اطراف و دورتر حمله کرده و آن ها را تخریب می کند .
یکی از توصیه های جدی به عموم مردم به خصوص افرادی که سابقه بروز سرطان در اقوام خود دارند، غربالگری است. غربالگری به تشخیص سرطان در مراحل اولیه ای که هنوز علائمی از خود بروز نداده است کمک می کند و تشخیص به موقع سرطان در صورت وجود، با اقدامات درمانی مناسب مانع از نفوذ به بخش های دیگر بدن می شود. این مسئله موفقیت روند درمان را به حد زیادی افزایش می دهد.
آزمایش سرطان چیست ؟
آزمایش سرطان یا غربالگری سرطان به آزمایش هایی اطلاق می شود که قبل از بروز هر گونه علائمی، به بررسی علائم سرطان می پردازند. مطالعات نشان می‌دهند که برخی از آزمایش‌های غربالگری به یافتن سرطان در مراحل اولیه کمک می‌کنند، زمانی که احتمالاً درمان آن آسان‌تر است. اگر ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی شما به شما توصیه می‌کند که آزمایش غربالگری سرطان انجام دهید، مهم است که توصیه‌های او را به خاطر بسپارید به این معنی که فکر می‌کنند سرطان دارید. اکثر افراد تا سن 40 سالگی نیازی به آزمایشات غربالگری سرطان ندارند. افراد در معرض خطر سرطان ممکن است غربالگری سرطان را زودتر شروع کنند. اگر فکر می کنید در معرض خطر ابتلا به سرطان هستید، از یک ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی در مورد آزمایش های غربالگری سرطان سوال کنید.
تشخیص سرطان، چگونه انجام می شود؟
تشخیص سرطان همانگونه که گفته شد تنها با یک آزمایش واحد مشخص نمی شود و نیاز به غربالگری دارد. ابتدا پزشک از سابقه پزشکی شخصی و خانوادگی فرد سوال می کند و یک معاینه فیزیکی معمول را در مطب انجام می دهد. سپس تست های آزمایشگاهی و آزمایش های تصویربرداری و غیره را تجویز می کند.
ممکن است تا این مرحله، تشخیص سرطان ممکن نباشد و برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص بیماری، نیاز به بیوپسی وجود داشته باشد.
بیوپسی یا نمونه برداری بهترین روش تشخیص سرطان و در واقع تنها روش قطعی تشخیص، در انواع سرطان هاست.
آزمایش های کمکی تشخیص سرطان و معاینات فیزیکی متداول، با توجه به علائمی که فرد بیمار دارد، به صورت متفاوت انجام خواهند شد.
این آزمایشات، تشخیص و درمان سرطان را امکان پذیر می سازند و اگر به موقع انجام شوند، بیمار به طور کامل بهبود پیدا خواهد کرد. آزمایشات تشخیصی شامل موارد زیر هستند:
1-تست های آزمایشگاهی برای تشخیص سرطان
سطح بالای بعضی مواد در بدن می تواند نشانه وجود یک بیماری یا عفونت باشد. آزمایش خون و ادرار به متخصص سرطان کمک می کند تا عملکرد اعضای بدن را بررسی کرده و متوجه شود آیا زمینه سرطان یا دیگر بیماری ها در فرد وجود دارد یا خیر؟
آزمایش خون، معمولاً در ابتدای تشخیص همه سرطان ها انجام می شود.
2- انجام تصویربرداری برای تشخیص سرطان
تصویربرداری از داخل بدن، یکی از راه هاییست که متخصص سرطان می تواند با بررسی آن وجود بافت های مشکوک و زائده ها و برجستگی های مختلف را تشخیص دهد.
گاهی اوقات بهترین روش تشخیص سرطان پیش از انجام نمونه برداری، تصویربرداری است. تصویربرداری در واقع با اسکن یا ارسال امواج به داخل بدن، تصاویری از درون بدن فرد مشکوک به سرطان روی نمایشگر ایجاد می کند و به تشخیص سرطان کمک شایانی خواهد کرد.
3- بیوپسی یا نمونه برداری، از راه های مطمئن تشخیص سرطان
نمونه برداری یا بیوپسی بهترین روش تشخیص سرطان است. تقریبا می توان گفت در همه موارد مشکوک، متخصص سرطان درخواست بیوپسی می دهد. بعد از تصویربرداری و آزمایش های اولیه، پزشک برای مطمئن شدن از عدم وجود سرطان، یا اطمینان به داشتن بیماری سرطان، از بافت های اندام مورد نظر نمونه برداری می کند.
نمونه برداشت شده از بدن فرد به آزمایشگاه منتقل شده و زیر میکروسکوپ مورد بررسی قرار می گیرد. در مواردی که بیماری سرطان به وسیله نمونه برداری تشخیص داده شود، می توان به کمک بیوپسی، شدت و میزان پیشرفت آن را نیز تعیین کرد.
بنابراین بیوپسی در تشخیص و درمان سرطان بسیار موثر است. انتخاب روش نمونه برداری، بستگی به ناحیه و نوع اندام درگیر دارد. پزشک با توجه به شرایط بیمار و منطقه هدف، بیوپسی مناسب را انجام می دهد.
ضرورت تشخیص به موقع سرطان
نکته ای که در خصوص بیماری های سرطان وجود دارد سطح آگاهی مردم است . ترس و نگرانی مردم از شنیدن اسم سرطان ناشی از عدم آگاهی از این بیماری است . باید بدانید که امروزه بسیاری از سرطان ها قابل درمان است و به طور کامل بهبودی حاصل می شود . نکته مهمی که در این خصوص وجود دارد تشخیص به موقع سرطان می باشد . اگر تشخیص به موقع باشد شانس درمان قطعی سرطان بسیار بالا خواهد بود . خوشبختانه در دهه اخیر سطح آگاهی مردم بهتر شده است که این امر باعث شده است افراد زود برای تشخیص و غربالگری سرطان مراجعه کنند . در گذشته افراد بسیار دیر برای درمان و تشخیص سرطان اقدام می کردند به گونه ای که درمان دیگر فایده ای نداشت و توده به بیشتر اعضای بدن متاستاز می شد و پزشک مجبور به برداشتن عضو سرطانی مانند سینه بود .
مزایای تشخیص به موقع سرطان
- درمان سریعتر انجام می شود .
- نتایج درمان بهتر می شود .
- فرد عوراض کمتری را بعد از درمان متحمل می شود .
- نیاز به برداشتن و خارج کردن عضو بیمار نیست .
