پدید آمدن لک های قهوه ای روی صورت برای هر کسی می‌تواند آزاردهنده باشد. به همین دلیل بسیاری از افراد به دنبال برطرف کردن این مشکل هستند. اما برای برطرف کردن آن، می‌بایست در ابتدا علت به وجود آمدن لک‌ها را مورد بررسی قرار دهید. در ادامه قصد داریم تا شما را با علت لک های قهوه ای روی صورت آشنا کنیم و به روش‌های درمان آن بپردازیم. با دکتر مهناز شکروی همراه باشید.
همانطور که سن افراد بالا می‌رود، لکه‌های ناخوشایندی که معمولاً به آنها لکه‌های قهوه‌ای می‌گویند، روی صورت و در پشت دست‌ها ظاهر می‌شوند. لکه‌های قهوه‌ای زمانی بروز می‌کنند که در لایه‌ی بالایی سطح پوست رنگدانه‌های زیادی رشد کند و مانند یک خال بزرگ به نظر برسد. ممکن است یک لکه به تنهایی ظاهر شود و یا اینکه چند لکه به صورت دسته‌ای و با هم بروز کنند. برخی افراد زمینه‌های ارثی مبتلا شدن به لکه‌های قهوه‌ای روی پوست را دارند. لکه‌های قهوه‌ای در افراد مسن‌تر شایع‌تر هستند، به خصوص در آنهایی که زمان زیادی را در زیر نور خورشید سپری می‌کنند. لکه‌های قهوه‌ای سرطانی نیستند و منجر به سرطان هم نمی‌شوند. با این حال در پوست‌هایی که در معرض نور خورشید هستند، ممکن است این لکه‌ها با زبری پوست که در مرحله قبل از سرطان اتفاق می‌افتد و ورم‌های قرمزرنگ پوست که به آن کراتوز اکتینیک می‌گویند همراه شود.
لک پوستی چیست؟
لک پوستی به بخش‌هایی از پوست گفته می‌شود که به دلایل مختلف دچار تغییر رنگ شده و متفاوت از رنگ معمول پوست هر شخص دیده می‌شوند. لک‌های پوستی طیف وسیعی از عارضه‌های پوست را دربر می‌گیرند و می‌توان گفت از شایع‌ترین بیماری‌ها و مشکلات پوستی محسوب می‌شوند. لک‌های پوستی به صورت مادرزادی با نوزاد متولد نمی‌شوند، بلکه دراثر عوامل مختلف روی پوست تشکیل شوند.
تفاوت عوامل ایجاد لک‌های پوستی در شکل، رنگ و تعداد آنها تاثیر مستقیم داشته و معمولا درمان‌شان را نیز متفاوت می‌کند. لک‌ها در قسمت‌های مختلف بدن ایجاد می‌شوند و دلیل تشکیل آنها تکثیر بیش از حد ملانین ها است. ملانین‌ها سلول‌های رنگدانه‌ای پوست هستند که به پوست رنگ می‌دهند. وقتی تعداد آنها در یک بخش بیشتر از حد نرمال باشد، این بخش تیره‌تر یا در موارد نادری روشن‌تر دیده می‌شود. به این ترتیب لک پوستی ایجاد می‌شود. لک پوست ممکن است به دلایل زیبایی پسندانه یا به دلایل پزشکی نیاز به درمان داشته باشد.
علت‌ها و دلایل
دلایل مختلف پیدایش لک های قهوه ای پوست:
نور خورشید
قرار گرفتن در معرض نور خورشید یا اتاق‌های برنزه به مدتی طولانی، یکی از شایع‌ترین علل ایجاد لک قهوه ای پوست محسوب می‌شود. این لک‌ها که معمولا روی صورت، پشت دست یا بازوها نمایان می‌شوند، لکه‌های خورشیدی یا لنتیژین‌های خورشیدی نامیده می‌شوند. برای جلوگیری از پیدایش چنین لک‌هایی، استفاده مداوم از ضد‌آفتاب، ساده‌ترین و ارزان‌ترین راه است.
تغییرات هورمونی
ملاسما یک بیماری پوستی است که منجر به ایجاد لک‌ها یا نواحی تیره‌رنگ کوچکی در سطح پوست می‌شود. این بیماری در خانم‌ها به‌ویژه در دوران بارداری شایع‌تر است. طبق تحقیقات آکادمی پوست آمریکا، هورمون‌ها ممکن است باعث تحریک ایجاد ملاسما در افراد شوند.
التهاب پوستی
التهاب پوستی ناشی از اگزما، پسوریازیس یا آکنه می‌تواند یکی از دلایل ایجاد لک های قهوه ای پوست باشد. این آسیب‌های پوستی معمولا پس از بهبود، لکی به‌جای می‌گذارند که با اندکی مراقبت از روی پوست محو می‌شود.
دیابت
دیابت می‌تواند باعث تیره‌تر شدن مناطقی از پوست شود. شرایط پوستی مرتبط با دیابت شامل acanthosis nigrican بوده که موجب تیرگی، پوسته پوسته شدن و درموپاتی پوست شده که اکثر مردم آنها را با لکه های ناشی از افزایش سن اشتباه می‌گیرند.
عوارض مصرف دارو
برخی داروها با افزایش رنگ‌دانه‌ها باعث ایجاد لک های قهوه ای پوست می‌شوند. شایع‌ترین آنها داروهای روان‌گردان، تتراسایکلین‌ها و داروهای ضد‌التهاب غیراستروئیدی هستند.
بیماری‌کبد
اختلال در عملکرد کبد یکی از مهم‌ترین علل بروز لک قهوه ای پوست صورت است که در صورت تشخیص به‌موقع، به‌آسانی قابل درمان است.
حساسیت به مواد شیمیایی
گاهی استفاده از یک شوینده یا لوازم آرایش ممکن است باعث بروز التهاب یا حساسیت پوستی شود. این آسیب پس از بهبود، لکی بر جای می‌گذارد که ترمیم آن معمولا به مراقبت و دارو نیاز دارد.
درمان لک صورت
استفاده از کرم‌های تخصصی رفع لک در پوست
کرم‌های تخصصی ضد لک که بدون نسخه پزشک قابل تهیه هستند به‌اندازه روش‌های درمانی ذکر شده برای روشن شدن پوست مؤثر نیستند، اما می‌توانند در مواردی اثرات مفیدی در حذف این لکه های پوستی داشته باشند. کرم‌ها و سرم‌ها حاوی مواد مختلفی از جمله رتینول یا آلفا هیدروکسی اسید هستند که ممکن است باعث تسریع در پوسته پوسته شدن لایه‌های قدیمی پوست و رشد جدید سلول‌های پوستی شود. بهتر است با مشورت با پزشک متخصص پوست یا داروساز کرم روشن‌کننده مناسب با پوست خود را انتخاب کنید.
لایه‌بردارهای شیمیایی
لایه‌بردارهای گلیکولیک اسید، می‌توانند ظاهر رنگدانه‌های تیره ناشی از لک صورت را با لایه‌برداری لایه سطحی پوست، بهبود ببخشند. این روش، معایب یا ناراحتی‌های بسیار ناچیزی درپی دارد. یک سری از لایه‌بردارهای کلیکولیک اسید، زمانی بیشترین تاثیر را دارند که در ترکیب با یک سری درمان‌های میکرودرم ابریژن، هر دوهفته یک‌بار، مورد استفاده قرار گیرند.
لیزردرمانی
این روشی بسیار موثر در درمان لک صورت است که با عنوان درمان از طریق جوانسازی پوست با لیزر شناخته می شود. برای بسیاری از افراد، این روش به‌عنوان آخرین راه ممکن پس از بی‌تاثیر بودن دیگر درمان‌ها، مورد استفاده قرار می‌گیرد. هنگام انتخاب این نوع درمان، سه نوع لیزر درمانی، علاوه بر داروهای موضعی، وجود دارند که می‌توان از میان آنها انتخاب نمود.
ثابت شده که استفاده از یک یا چند مورد از این درمان‌ها، موثرترین حالت برای این شرایط است. استفاده از لیزر درمانی ممکن است موجب بهبود ملاسما نشود ولی با دارودرمانی و درمان‌های مکرر، به درمان لکه قهوه ای روی پوست شما کمک می‌کند. وقتی لیزردرمانی انجام می‌دهید، لایه‌ای از پوست که دچار تغییر رنگ شده است، برداشته می‌شود. استفاده از این نوع درمان، می‌تواند پرهزینه باشد، بنایراین، ممکن است بهتر باشد، دیگر روش‌ها یا درمان‌ها را امتحان کنید یا صبر کنید تا مشکل از بین برود و مانند روز اول شود.
میکرودرم ابریژن
میکرودرم ابریژن، روشی تقریبا بدون درد و بدون جراحی است که ممکن است برای تخفیف ملاسما و جوانسازی پوست با استفاده از وسیله‌ای که حداقل خراش را ایجاد می‌کند، برای خراش ملایم پوست، لایه‌برداری لایه خارجی ضخیم‌تر و ناهموار، و برجا گذاشتن پوستی جوان‌تر، درخشان و سالم، مورد استفاده قرار گیرد.
اگرچه صورت، معمول‌ترین ناحیه برای انجام میکرودرم ابریژن است، همه نواحی پوست، از جمله گردن، سینه، کمر و دست‌ها می‌توانند مورد درمان قرار گیرند. پوست، در ابتدا کاملا بدون لایه محافظ است ولی با کرم‌های تجویزشده، مرطوب و محافظت می‌شود، درحالی‌که یک لایه جدید پوست تشکیل می‌شود (معمولا ۷-۱۰ روز طول می‌کشد). پوست جدید، صورتی رنگ است که این رنگ در یک دوره ۴-۶ هفته‌ای به‌تدریج محو می‌شود. همانند درمان با لیزر CO2، با روند بهبود، کلاژن بیشتری در پوست تولید می‌شود. بنابراین، مزایای آن با گذشت زمان، مشخص‌تر می‌شود.
پیشگیری از بروز لکه های تیره روی پوست
ممکن است همیشه نتوان از بروز لکه‌های تیره روی پوست جلوگیری کرد. به عنوان مثال، تغییرات هورمونی در دوران بارداری که ممکن است منجر به تشکیل ملاسما شود، قابل پیشگیری نیست. با این وجود روش‌های متعددی وجود دارد که افراد می‌توانند برای کاهش احتمال بروز لکه های تیره در پوست بکار گیرند:
هر روز از کرم ضد آفتاب با spf حداقل ۳۰ استفاده کنید، حتی اگر آفتاب به طور مستقیم بر پوست شما نتابد.
از کلاه و عینک آفتابی استفاده کنید تا بیشتر از پوست خود محافظت کنید.
ناهنجاری‌های پوستی مانند آکنه را سریعاً درمان کنید چون ممکن است منجر به ایجاد التهاب و به تبع آن تشکیل لک در پوست شود.
از قرار گرفتن در معرض تابش مستقیم آفتاب به خصوص بین ساعات ۱۰ صبح تا ۴ بعدازظهر اجتناب کنید.
نتیجه گیری
اغلب افراد توانسته‌اند با استفاده از روش‌های مختلف که تحت نظر یک متخصص پوست یا داروساز برای درمان لک‌های صورت انجام می‌گیرد، به نتایج خوبی دست پیدا کنند. با این حال ممکن است ملاسما بیش از حد سمج و ماندگار باشد. مشاهده اولین تغییرات حاصل از بین بردن لک صورت ، ممکن است به چند ماه زمان نیاز داشته باشد. پیروی از دستورات پزشک اهمیت بسیار زیادی از اين نظر دارد و دستیابی به بهترین نتایج ممکن را برای شما تضمین می‌کند. همچنین می‌تواند به جلوگیری از ایجاد حساسیت پوستی و سایر عوارض جانبی ممکن، کمک کند.
اگر در مورد دارودرمانی لک صورت و خرید کرم های ضد لک نیاز به مشاوره دارید می توانید سوالهایتان را از دکتر مهناز شکروی بپرسید .
