اکثر افراد در یک دوره از زندگی خود با مشکل جوش مواجه بوده اند . جوش یک مشکل جدی تهدید کننده حیات نیست، اما می تواند منجر به ایجاد زخم یا اِسکار گردد .جوش یک ضایعه پوستی با اَشکال ظاهری و دلایل متفاوت است که با افزایش ترشح چربی از غدد سبابه پوست شکل می گیرد . جوش ها اغلب به زیر سطح خارجی پوست نفوذ می کنند و به ضایعات نیمه خونی و قرمز تبدیل می شوند.اکثریت افراد در معرض تشکیل جوش و آکنه روی صورت خود هستند، اما سینه، گردن، شانه ها و بالای کمر نیز مستعد ایجاد آکنه می باشد.80 درصد جوانان این ضایعات را بر روی پوست صورت و بدن خود تجربه می کنند .اما ممکن است جوش در هر سنی ظاهر شود .
آشنایی با انواع آکنه
- وولگاریس(Vulgaris)
- روزاسه آ (Rosacea)
- کیستیک (Cystic)
وولگاریس(Vulgaris)
این اصطلاح به عنوان آکنه هورمونی شناخته شده است و برای اشاره به آکنه در بزرگسالان به کار می رود که در نتیجه عدم تعادل هورمون های جنسی به وجود می آید . آکنه وولگاریس می تواند به صورت ضایعات سرسیاه ، سرسفید ، قرمز و حتی کیست زیر پوستی باشد .
روزاسه آ (Rosacea)
آکنه روزاسه آ یک نوع التهاب و قرمزی مزمن پوست صورت است که در سطح وسیعی ، نواحی بینی ، پیشانی و گونه ها را درگیر می کند . سن بروز این آکنه معمولا بین 30 تا 60 سال است و در خانم ها با احتمال 3 درصد بیشتر از آقایون ممکن است ظاهر شود . در این نوع آکنه گاهی عروق خونی در بین ضایعات ملتهب به صورت برجسته دیده می شوند .
کیستیک (Cystic)
این آکنه در واقع بدترین نوع جوش است که در نتیجه رشد باکتری در منافذ بسته پوست با حضور سلول های مرده و چربی زیاد ایجاد می شود . آکنه کیستیک اغلب در سنین نوجوانی تا جوانی دیده می شود و معمولا دردناک است و دوره درمان طولانی و سختی دارد و حتی ممکن است تا یک سال زیر پوست باقی بماند .
چون مکانیسم ایجاد ضایعات آکنه در هر 3 نوع مشابه می باشد ، لذا برای درمان هر سه نوع ، ترکیبات دارویی مشابه با توجه به شدت آکنه تجویز می شود .
جوش و آکنه در بدن
علت جوش بدن مثل جوش صورت ترشح چربی زیاد در پوست ، ضخامت لایه های مرده و حضور باکتری پروپیونی آکنه است .
علل ظهور جوش در بدن
فارغ از فرآیند تشکیل آکنه ، ظهور جوش در بدن می تواند در اثر:
- خشکی و کم آبی پوست
- حساسیت های تماسی
- چربی زیاد پوست
- یا روش حذف موهای بدن باشد .
* بسته به ظاهر و مشخصات جوش های بدن و مختصری شرح حال از بیمار ، می توان دلیل اصلی آن را تشخیص داد .
انواع جوش ها در بدن
- جوش های قرمز و ریز روی ران ، ساق پا یا بازوها که بلافاصله بعد از اصلاح مو ، لیزر و یا اپیلاسیون ظاهر می شوند ، می توانند به دلیل حساسیت پوست باشند . در این حالت بهتر است روش اصلاح را عوض کرد .
- دانه های ملتهب و حاوی مو که معمولا یک هفته بعد از اصلاح مو ظاهر می شوند ، اغلب به خاطر خشکی و کم آب بودن پوست در آن قسمت می باشند .
- دانه های ریز روی باسن و ران ها به نام کراتوز پیلاریس یا پوست مرغی ، اغلب به خاطر سلول های مرده و کم آب بودن پوست در آن منطقه ایجاد می شوند .
چند روش ساده کنترل جوش در بدن :
- در اغلب موارد ذکر شده ، اسکراب در حمام و شست و شو با صابون های حاوی گوگرد با حذف سلول های مرده پوست و کنترل میزان چربی ، بسیار کمک کننده است .
- ضمن اصلاح روش شست و شو باید حتما بلافاصله بعد از حمام ، لوسیون بدن برای مرطوب کردن پوست استفاده شود .
- پرهیز از مصرف زیاد غذاهای چرب و محرک مثل فلفل ، ادویه و تنقلات
دلایل اختلال جوش
- بهم خوردن بالانس هورمون ها
- استرس و عوامل روانی
- آب و هوا و شرایط محیطی
- عدم مراقبت درست از پوست
- مصرف برخی داروها
- تغذیه نامناسب
فارغ از دلایلِ اولیه موثر در ایجاد جوش ، باکتری پروپیونی آکنه که در حالت طبیعی در پوست انسان وجود دارد ، می تواند منجر به التهاب و تشدید جوش ها شود. جوش ها با شدت و ظاهر متفاوت ایجاد می شوند و بسته به تشخیص پزشک ، درمان مناسب ِ متفاوتی دارند.
درمان های جوش
- درمان های دارویی
- درمان با لیزر یا اشعه UV
- تزریق موضعی توسط پزشک
مراقبت از پوست چرب و آکنه دار
صرف نظر از علت آکنه ، پوست های چرب که مستعد تشکیل جوش هستند، برای کنترل چربی و کاهش جوش ها نیاز به مراقبت های خاص دارند .
1- لایه برداری دوره ای سالانه برای حذف سلول های مرده سطح پوست و کنترل ضخامت آن.
2- استفاده از ضد آفتاب مناسب و فاقد چربی برای جلوگیری از تاثیرات منفی آفتاب بر تحریک جوش ها
3- استفاده از داروی آنتی بیوتیک موضعی مناسب برای خشک کردن سریع جوش های عفونی در روزهای اول شروع التهاب
4- عدم استفاده از لوازم آرایش نامناسب مخصوصا کرم های روشن کننده و پودرها به دلیل تحریک بیشتر جوش ها
5- مصرف سبزیجات و میوه های تازه به جای فست فودها ،شکلات و ادویه های تند و مضر
6- بر خلاف تصور عموم ، شستشوی زیاد مخصوصا با آب گرم نه تنها کمکی به کاهش جوش و چربی نمی کند بلکه ترشح چربی را افزایش می دهد .
7- پاک کردن چربی اضافی پوست و ضد آفتاب باید با تونرهای پاک کننده مخصوص با ph اسیدی صورت گیرد .
در نهایت یک پوست سالم حتی ممکن است به دلیل تغییرات هورمونی طبیعی گاهی جوش بزند که البته با داروهای موضعی قابل درمان است . پس بهتره با مراقبت درست از پوست خود ، شرایط مساعد برای ظهور جوش و آکنه را ازبین ببریم تا با تعداد کمتری جوش مواجه شویم .
می توانید برای کنترل و مراقبت از پوست های لک دار مقاله ماسک های خانگی و طبیعی را مطالعه نمایید .