پوست بیشترین سطح بدن را پوشانده است . پس بهتر است شناخت بهتری از آن داشته باشیم . نوع پوست هریک از ما با دیگری متفاوت است؛ تشخیص نوع پوست به شما کمک میکند تا نیازها و مشکلات پوستتان را بهتر بشناسید و از محصولات مناسب برای آن استفاده کنید. اما برای اینکه بفهمید چه نوع پوستی دارید، باید خصوصیات و ویژگیهای انواع پوست را بدانید ؛ از این رو دکتر مهناز شکروی در اینجا به معرفی انواع پوست و راههای مراقبت از آن می پردازد.
چرا تشخیص نوع پوست مهم است؟
برای داشتن مؤثرترین برنامه مراقبت از پوست، اطلاع از نوع پوستتان اهمیت شایانی دارد. امروزه تنوع بالایی در محصولات مراقبت پوست وجود دارد که تنها در صورتی برای شما کارایی دارند که از محصول مناسب نوع پوست خود استفاده کنید.
اگر نوع پوست خود را اشتباه تشخیص دهید و از محصول نامناسبی استفاده کنید، وضعیت پوست شما بدتر خواهد شد که ممکن است منجر به ایجاد سوزش، چربی اضافی و جوش روی پوستتان شده یا باعث خشکی پوست و در نهایت بروز چین و چروک روی پوستتان شود.
چگونه نوع پوست خود را تشخیص دهیم؟
اولین گام برای مراقبت موثر از پوست، شناخت انواع پوست و ویژگیهای آنهاست. با یک آزمایش ساده میتوانید نوع پوستتان را تشخیص دهید. برای این کار، مراحل زیر را دنبال کنید.
قدم اول: ابتدا پوستتان را با پاککنندههای ملایم کاملا تمیز کنید. هرگونه آرایش، چربی یا گرد و غبار را از صورت خود پاک کنید.
قدم دوم: پوستتان را با حولهای نرم (بهطوری که آن را بهآرامی روی پوست خود بگذارید و بردارید) خشک کنید. از مصرف هرگونه مرطوب کننده یا سرم اجتناب کنید. اجازه دهید پوست شما به حالت طبیعیِ خود برگردد.
قدم سوم: یک ساعت صبر کنید. در طول این مدت به صورت خود دست نزنید. بعد از یک ساعت، از نزدیک به پوست خود نگاه کرده و به کیفیت آن توجه کنید.
خشک: احساس خارش و کشیدگی و پوستهپوسته شدن روی صورت
چرب: احساس چربی و درخشش بهویژه در ناحیه T صورت
مختلط: چرب در ناحیه T و معمولی یا خشک روی گونه و فک
معمولی: بهترین حالت که در آن پوست نه خشک است و نه چرب
حساس: پوست گاهی قرمز، دچار خارش و ملتهب میشود
اکنون که متوجه شدید چگونه باید نوع پوست خود را تشخیص دهید، زمان آن رسیده است تا در مورد خصوصیات انواع پوست بیشتر بدانید تا بهترین روش را برای مراقبتهای پوستی خود انتخاب کنید.
به علت فعالیت بالای غدههای چربی در نوجوانان و افراد زیر ۲۰ سال، پوست این افراد معمولا بیشتر چرب است. افراد از اواخر دهه ۲۰ تا اوایل دهه ۳۰ زندگی خود معمولا دارای پوست مختلط هستند.
از اواخر دهه ۳۰ زندگی به بعد، پوست به سمت خشکتر شدن میرود؛ زیرا با بالا رفتن سن، پوست توانایی تولید چربی و حفظ رطوبت را از دست میدهد. البته این موضوع یک قانون قطعی و دقیق نیست.
انواع پوست و نحوهی مراقبت از آنها
پوست خشک
اگر پوست شما در تمام طول سال، بهخصوص بعد از شستوشو، حالت کشیدگی و خارش داشته باشد یا هرگز احساس رطوبت کافی روی پوست خود نداشته باشید، نوع پوست شما خشک است. در این صورت، ممکن است حالت پوستهپوسته شدن را هم روی پوست خود تجربه کنید. برای مثال، زمانیکه ناخن خود را روی پوستتان میکشید پوستههای ریز شروع به ریختن میکند.
نکته : توجه به این نکته نیز مهم است که بین پوست خشک و پوست دِهیدراته تفاوت وجود دارد. پوست خشک، یکی از انواع پوست است که به علت فقدان تولید چربی به وجود میآید اما پوست دِهیدراته به دلیل کمبود آب، شرایط آب و هوایی، عوامل محیطی یا ننوشیدن آب کافی، یک وضعیت موقت پوستی است.
مراقبت از پوست خشک
برای مراقبت از پوستهای خشک مهمترین گزینه استفاده از آبرسان و مرطوب کنندهی مناسب پوست خشک است. قبل از هرگونه آرایش حتماً از کرم آبرسان استفاده کنید تا پوستتان حالت کشیدگی پیدا نکند و هنگام پاک کردن آرایش از روی صورت حتماً از پاک کنندههای مناسب پوست خشک استفاده کنید چرا که استفاده از صابون و یا شویندههای دیگر میتواند پوست شما را به شدت خشک کند. حتماً سعی کنید در روتین مراقبتی خود از بخار و فیشیال صورت استفاده کنید تا پوست مرده و خشک از صورت شما پاک شود.
در هنگام استفاده از کرم ضدآفتاب توجه داشته باشید که ضدآفتاب شما مخصوص پوستهای خشک بوده و تا حد امکان قبل از زدن ضد آفتاب از آبرسان مناسب استفاده کنید.
پوست چرب
اصولاً پوستهایی که بدون هر گونه آرایش، براق و درخشنده بوده به پوست چرب معروف هستند. در این حالت مقدار زیادی چربی روی گونهها و بینی وجود دارد. این نوع پوستها مستعد جوش بوده و بیشتر از بقیهی پوستها جوشهای سر سیاه و سر سفید تولید میکنند، ولی مزیتی که نسبت به بقیهی پوستها دارند این است که رطوبت موجود در پوست چرب، از چین و چروک جلوگیری کرده و کسانی که پوست چربی دارند نسبت به کسانی که پوست خشک دارند دیرتر دچار چین و چروک و پیری پوست میشوند.
مراقبت از پوست چرب
مهم است که پوست چرب به طور کنترل شده و ملایم لایهبرداری شود چرا که تولید بیشتر چربی میتواند به دلیل پوستهای مرده باشد. اصلا به سراغ شوینده صورت و پاک کننده آرایش قوی یا لیفهای قوی نروید! برعکس باید از محصولاتی که لایه بردار ملایم هستند مانند ماسکهای لایه بردار ملایم یا لیف صورت نرم استفاده کنید. استفاده از کرم مرطوب کننده و آبرسان را کنار نگذارید، انواع پوستها به نرم کننده و آبرسان احتیاج دارند. اما شما باید از کرم مرطوب کننده فاقد چربی استفاده کنید و برای پاک کردن پوست چرب نیز به جای استفاده از شیر پاک کن و روغن پاک کننده، از آب پاک کننده و تونر استفاده کنید تا چربی صورت را متعادل کنید. تمیز کردن پوست صورت در رفع چربی پوست و کاهش جوش صورت میتواند بسیار موثر باشد.
پوست معمولی یا نرمال
پوستهای معمولی در وضعیتی متعادل بین پوست چرب و خشک قرار دارند. چربی طبیعی و رطوبت ذخیره شده در پوست به صورت یکسان در سراسر صورت پخش شده و نه سطح پوست را براق میکند و نه در قسمتی از آن خشکی بیش از حد احساس میشود. در پوست معمولی، منافذ پوست بسیار کوچک بوده و دیده نمیشود، رنگ پوست یکدست است و حالتی نرم و صاف دارد.
این نوع پوستها میتوانند به خوبی مواد آرایشی و شویندههای معمولی را تحمل کنند و واکنش منفی نسبت به آنها نشان نمیدهند. اما با وجود اینکه صاحبان پوست معمولی خوش شانس هستند و به اندازه دیگر انواع پوست درگیر مشکلات پوستی نیستند، باید به درستی از پوست خود مراقبت کنند تا گرفتار خشکی و ظهور جوشها نشود.
چگونه از پوست معمولی مراقبت کنیم؟
برای مراقبت این پوست از آبرسانهای مخصوص پوست معمولی استفاده کنید چرا که این نوع پوستها زودتر از بقیه دچار پیری پوست میشوند.
پوست ترکیبی یا مختلط
پوستهای ترکیبی شامل دو یا چند نوع پوست مختلف میشوند. در این حالت معمولا قسمتهایی از صورت به شکل خشک و پوست پوست و قسمتهای دیگر چرب و براق میشوند. در خیلی از مواقع افراد به دلیل این نشانهها پوست ترکیبی خود را با پوست خشک یا چرب اشتباه میگیرند که این اشتباه است. پوست ترکیبی یا پوست مختلط رایجترین نوع در میان انواع پوست آقایان و خانمها است و مراقبت از آن سختتر است. این پوست غالبا در ناحیه T شکل صورت (پیشانی و بینی) و چانه ظاهر چرب و براق دارند. این نواحی از صورت ، غدد چربی فعالتری نسبت به نواحی دیگر صورت مثل گونهها دارند. داشتن پوست خشک و پوست چرب به صورت همزمان به این معنی است که شما احتیاج به مراقبت ویژه و دقیقی از پوست خود دارید .
راه های مراقبت از پوست مختلط:
در این نوع پوست برای شست و شو و مرطوب نگه داشتن پوست نیاز نیست که پاک کننده ها و کرم ها را به تمام پوست صورت خود بمالید بلکه کافی است فقط به نقاطی که نیاز به کرم دارند بمالید. ابتدا نقاط چرب پوست خود را شناسایی کرده (بینی و پیشانی) آنگاه میتوانید در این نواحی از پاک کننده های قویتر استفاده کنید. اما برای نقاط خشک پوست ( دور چشم ها و اطراف دهان) از انواع ملایمتر استفاده کنید همچنین تمام صورت شما به یک اندازه نیاز به مرطوب کننده ندارد. مثلا برای زیر چشم شما که مستعد جوش نمی باشد می توانید از مرطوب کننده بیشتری استفاده کنید.
پوست حساس
پوست حساس میتواند خصوصیات هر یک از ۴ دسته پوست بالا را داشته باشد، اما زمانی به آن حساس گفته میشود که در برابر شویندهها و محصولات پوستی، حساسیت نشان بدهد.
این حساسیت با قرمزی، التهاب و گرگرفتگی همراه است. پوسته پوسته شدن، خشکی بیش از حد، جوش زدن در برابر برخی از ترکیبات موجود در محصولات پوستی، التهاب در برابر باد یا سرما، همگی از مشکلات رایج در پوستهای حساس هستند.
برای این پوست باید از محصولات مختص خودش که پوست را تحریک نمیکنند و شویندههای بسیار ملایم ،استفاده نمود. محصولات آرایشی یا شویندههایی که دارای مواد معطر یا مواد شیمایی خشن مانند سولفاتها هستند، باعث بروز حساسیت در این نوع پوست میشوند.
مراقبت از پوست حساس
برای این نوع پوست به این دلیل که به راحتی تحریک میشود، بسیار مهم است که از مواد طبیعی بدون اسانس شیمیایی و بدون الکل استفاده کنید. عصارههای طبیعی آلوورا و بابونه آرامبخشهای طبیعی برای پوست حساس هستند و میتوانید از محصولاتی که دارای این نوع عصارهها هستند استفاده کنید. ماسکهای خانگی میتوانند در رفع حساسیت پوست موثر باشند. اگر میخواهید از محصولات آماده و معروف هم استفاده کنید، دقت کنید که حتما محصولات مخصوص پوست حساس باشند.
هنگام شستن پوست دقت کنید که به آرامی این کار را انجام دهید و اصلا از لیف و برس صورت زبر استفاده نکنید. پاک کنندههای روغنی میتوانند برای پوست شما مناسب باشند. برای پاک کردن آرایش و شستوشوی صورت باید از محصولات بسیار ملایم بدون رنگ، اسانس و الکل استفاده کنید. شستن بیش از حد پوست باعث خشکی بیش از حد و همچنین حساس شدن بیش از حد پوست میشود.
نکته ای برای پوست های حساس
نگهداری و مدیریت پوست حساس کمی چالش برانگیز است اما به تلاش و زمان بیشتری نیاز دارد تا بتوانید محصولات مناسب پوست خود را انتخاب کنید . برای آسان تر کردن این پروسه ، باید از محصولات مراقبتی و آرایشی فقط مخصوص پوست های حساس استفاده کنید و همچنین باید مقداری از محصول را روی ناحیه کوچکی از قسمت داخلی آرنج یا پشت گوش بزنید و اگر حساسیت ندیدید ، به استفاده از آن ادامه دهید.
به دنبال برچسب های ضد حساسیت یا فاقد پارابن استفاده کنید که بدون بوی تند ، روغن های معدنی ، سولفات، اوره، TEA و DEA باشد زیرا این مواد باعث خارش و قرمزی می شوند.
نتیجه گیری
پوست در طول زمان های مختلف تغییر می کند . پس همیشه باید به فکر برطرف کردن نیازهای مختلف آن باشید . همچنین باید همیشه تعادل آن را بررسی و نیازهای آن را برطرف کنید تا زیبایی آن را حفظ نمایید.
اکنون شما با با انواع پوست و راه های مراقبت از آن ، آشنا شدید چنانچه سوالی برایتان پیش آمده می توانید در بخش "تماس با ما" از دکتر مهناز شکروی بپرسید .