آکنه که به طور معمول به آن جوش هم میگویند یکی از شایعترین بیماریهای پوستی است. این بیماری مزمن در نظر گرفته میشود و حدود 85 درصد افراد به آن دچار میشوندجوش سر سیاه چیست؟ عامل اصلی جوش سرسیاه چیست؟ درمان برای جوش سر سیاه چیست؟ با دکتر مهناز شکروی در ادامه مطلب همراه باشید.
جوش های سرسیاه زیر پوستی
جوش های سرسیاه نوعی آکنه از زیرمجموعه های زیرپوستی ریز هستند که به واسطه عدم رعایت بهداشت پوستی، سیگار کشیدن، عوامل ژنتیکی و … در پوست صورت و بدن ایجاد میشوند و ظاهر بسیار ناخوشایندی ایجاد میکنند.
این جوشها معمولاً زمانی به چشم میخورند که منافذ پوست با سلولهای مرده، چربی اضافهای که توسط غدههای چربی ترشح شده (سبوم) و دیگر آلودگیها مسدود میشوند.
به دلیل رنگ سیاه این جوشها به آنها جوش سرسیاه میگویند. در صورت تجمع سلولهای مرده و چربیهای تولید شده برآمدگیهایی به نام کومدون به وجود میآیند که اگر پوست بالای آن بسته بمانند، جوش سرسفید تشکیل میشود.اما در صورت ایجاد منفذ، چربیها و مواد داخل آکنه اکسید میشوند و به دلیل رنگ سیاه، به آن نام جوش سرسیاه میدهند.
دلایل به وجود آمدن جوش سرسیاه
علل بسیار زیادی برای جوش سرسیاه وجود دارد در زیر به برخی از مهمترین فاکتورهای آن اشاره می کنیم:
- تولید بیش از حد چربی بدن
- استفاده از لوازم آرایشی چرب
- استرس و اضطراب
- تغییرات هورمونی
- فقدان تغذیه مناسب
- استفاده از برخی داروها همچون کورتیکو استروئیدها، لیتیوم و آندروژن ها
- مصرف دخانیات و مخصوصا سیگار و قلیان
- وجود برخی بیماریها و استفاده از داروهای خاص
- رژیم غذایی نامناسب
- آلودگیهای محیطی
- عدم رعایت بهداشت و نظافت پوست
درمان جوش های سر سیاه
☼ از پاک کنندههای حاوی اسید سالیسیلیک استفاده کنید.
اسید سالیسیلیک مادهای است که برای از بین بردن جوش سر سیاه و سرسفید مناسب است، زیرا میتواند موجب تجزیهی عناصری شود که منافذ پوست را مسدود میکنند. یعنی؛ چربی اضافه و سلولهای مردهی پوست.
با انتخاب محصولات پاک کنندهی حاوی اسید سالیسیلیک و مصرف روزانهی آن، میتوانید علاوه بر از بین بردن این عناصر، آلودگی، چربی و مواد آرایشی را نیز از روی پوست خود پاک کنید.
☼ از محصولات حاوی گوگرد استفاده کنید
گوگرد یکی از داروهای ضدآکنهی بدون نسخه است که در رفع جوشهای سر سیاه نیز مؤثر است، زیرا سلولهای مردهی پوست و سبوم را هدف قرار میدهد. همانطور که گفتیم اسید سالیسیلیک نیز در درمان این نوع آکنه مؤثر است، اما اگر پوست حساسی دارید، بهتر است به جای آن از گوگرد استفاده کنید.
☼ لایه برداری ملایم با محصولات حاوی آلفا هیدروکسی اسید (AHA) و بتا هیدروکسی اسید (BHA)
ممکن است در گذشته شنیده باشید که لایه برداری پوست تأثیر منفی بر آکنه دارد. شاید این مسئله در مورد آکنههای التهابی صحت داشته باشد، زیرا فرایند لایه برداری می تواند موجب قرمزی پوست و تحریک بیشتر آن شود. اما دربارهی جوشهای سرسیاه، لایه برداری منظم میتواند به از بین رفتن سلولهای مرده که سبب بسته شدن منافذ پوست میشوند، کمک کند. این فرایند به تدریج موجب از بین بردن جوش سر سیاه نیز میشود.
☼ برای از بین بردن جوش سر سیاه از بنزوئیل پراکساید استفاده نکنید
وقتی برای درمان جوش صورت، صحبت از داروهای ضدآکنهای میشود که بدون نسخه در داروخانه ها به فروش میرسند، احتمالاً خواهید دید که بیشتر آنها حاوی بنزوئیل پراکساید هستند، اما باید بدانید که بنزوئیل پراکساید برای درمان همهی انواع آکنه مناسب نیست.
کار بنزوئیل پراکساید کاهش التهاب است که نشانهی اصلی آکنههای التهابی است. این نوع آکنه، شامل کیست و پوسچول (جوش یا تاول چرکی) است. بنزوئیل پراکساید در از بین رفتن باکتریهای موجود در جوشها نیز مؤثر است.
جوشهای سرسیاه التهابی محسوب نمیشوند و عامل ایجاد آنها باکتریها نیستند؛ در نتیجه استفاده از محصولات حاوی بنزوئیل پراکساید در این مورد مناسب به نظر نمیرسد.
☼ از بین بردن جوش سر سیاه با رتینوئیدهای موضعی
رتینوئیدها با کمک به باز کردن منافذ پوست، میتوانند برای رفع آکنههای سرسخت مؤثر باشند. این فرایند میتواند تأثیرگذاری سایر محصولات درمانی را نیز افزایش دهد، زیرا بدین ترتیب نفوذ در فولیکول راحتتر خواهد بود.
☼ لایه برداری شیمیایی پوست
لایه بردارهای شیمیایی به طور سنتی برای کاهش لکههای پوستی ناشی از افزایش سن و خطوط ریز روی پوست، مورد استفاده قرار میگیرند. بیشتر این لایه بردارها حاوی AHA هستند و کار آنها برداشتن لایهی بیرونی پوست است.
اگرچه این یک درمان اصلی برای جوشهای سرسیاه محسوب نمیشود، اما لایه برداری شیمیایی میتواند سلولهای مردهی پوست را از بین برده و منافذ باز پوست را ببندد.
راههای پیشگیری از ایجاد جوشهای سر سیاه
◊ شستشوی منظم
هنگام بیدار شدن از خواب و قبل از رفتن به رختخواب برای حذف چربی پوست که موجب ایجاد جوشهای سر سیاه میشود، صورت خود را بشویید. شستشوی بیش از دو بار در روز ممکن است پوست را تحریک و وضعیت آکنهها را بدتر کند. از پاککنندههای ملایمی که حاوی ترکیبات آنتیباکتریال هستند، استفاده کنید.
◊ هرگز با آرایش نخوابید.
پس از یک روز طولانی، آخرین چیزی که نیاز دارید، پاک کردن آرایش است. اگر با آرایش صورت بخوابید، احتمال ایجاد جوشهای سرسیاه افزایش مییابد.
حتی یک شب خوابیدن با آرایش حاوی مواد غیرکومدون زا نیز میتواند منافذ پوست را مسدود کند. به علاوه، پاک نکردن آرایش چشم میتواند موجب تحریک یا عفونت چشم شود.
◊ استفاده از محصولات آرایشی فاقد چربی
محصولات حاوی چربی موجب ایجاد جوشهای سر سیاه جدید میشوند. برای اجتناب از این اتفاق از لوازم آرایشی، لوسیونها و کرمهای ضد آفتاب بدون چربی استفاده کنید.
◊ از یک محصول لایه بردار استفاده کنید
ماسکهای لایهبردار، سلولهای مرده پوست را حذف میکند و میتواند به کاهش جوشهای سر سیاه کمک کند. از محصولاتی استفاده کنید که برای پوستتان تحریک کننده نباشد.
آیا فشار دادن جوش و ترکاندن جوش سرسیاه کاری درست است؟
اگرچه ممکن است ترکاندن جوش سرسیاه امری وسوسه انگیز باشد اما بسیاری از متخصصین این کار را به دلایل زیر صحیح نمی دانند:
چربی و باکتری های جمع شده زیر پوست ممکن است گسترش یابد و باعث ایجاد جوش های سر سیاه بیشتر شود هنگامی که جوش سرسیاه را فشار می دهیم باعث خروج باکتریها میشوید که این امر سبب سرایت باکتریها به دیگر منافذ پوست می شود.
فشار دادن پوست می تواند سبب تحریک پوست شده و التهاب ایجاد شده در آن ناحیه که مورد فشار قرار گرفته میتواند منجر به بروز آلرژیهای پوستی گردد.
علت به وجود آمدن جوش های صورت و چانه و اطراف بینی و روی بدن مثل بازو و کمر و باسن چیست؟
به طور کلی علت ایجاد جوش افزایش ترشح سبوم است. علت دیگر انسداد مجاری غدد پیلوسباسه می باشد. به این ترتیب باکتری های موجود در مجاری غدد سباسه باعث التهاب می شوند. این اتفاق هر جایی از بدن می تواند دیده شود اما بیشتر روی سر و گردن و صورت ظاهر می شود. چون غدد سباسه در این مناطق نسبت به جاهای دیگر فعال تر هستند، مگر این که علت دیگری داشته باشد. این ضایعه معمولا بسته به خفیف، ملایم و شدید بودن آن طرح درمان متفاوتی دارد و معمولا پزشک یا داروساز تشخیص می دهد که چه درمانی مناسب است.
چگونه می توان از جوش های دوران بلوغ و به جا ماندن اثر آن ها جلوگیری کرد؟
برای کنترل جوش های دوران بلوغ معمولا باید در نظر بگیریم که آیا آکنه ی خفیف هستند یا متوسط و یا شدید و درمان را متناسب با شدت آن شروع کنیم. بعضی مواقع درمان حتی با یک لوسیون معمولی و یک صابون انجام می شود. بعضی مواقع هم حتما لازم است که آنتی بیوتیک و راکوتان و داروهای مصرف شود. اما معمولا درمان باید طولانی مدت باشد و استفاده از محلول های مناسب بعد از پایان درمان می تواند ادامه پیدا کند تا از به وجود آمدن جوش ها و جای آن ها جلوگیری شود.
ارتباط نوع پوست، به خصوص پوست های چرب با جوش چیست؟
معمولا پوست های چرب نسبت به پوست های خشک و نرمال برای جوش زدن مستعدتر هستند. پوست های چرب مراقبت های ویژه ای نیاز دارند تا از جوش زدن جلوگیری شود.
علت به وجود آمدن دانه های سیاه و سفید روی بینی چیست؟
معمولا روی بینی منافذ غدد سباسه نسبت به مناطق دیگر بزرگتر هستند و بیشتر مستعد به وجود آمدن کمدون های سرسیاه و سر سفیدند. گاهی خود منافذ بدون ایجاد کومدون هم بزرگ هستند و ترشحاتی که بیرون می آید منافذ را قابل مشاهده می کند. برخی مواقع استفاده از ترکیبات AHA و رتینول برای درمان آن ها موثر است. پیلینگ و روش های درمانی دیگر هم موثر هستند.
آیا جوش زدن با مصرف گرمیجات ارتباط دارد؟
مواد غذایی و گرمیجات با جوش زدن ارتباط مستقیم ندارد و علت اصلی جوش نیست. اما در برخی افراد ممکن است ضایعات را تشدید کند.
اکنون با مطالعه این مقاله اطلاعاتی را در مورد علل جوش های سرسیاه و راه های درمان آن کسب کرده اید . چنانچه سوالی برایتان پیش آمده می توانید از دکتر مهناز شکروی بپرسید .