آسم یک بیماری مزمن التهابی و غیرواگیر ریه است که تحت تاثیر عوامل محیطی و ژنتیکی بروز میکند. در افراد مبتلا به آسم، حساس بودن راههای هوایی، منجر به بروز انسداد در راههای هوایی میشود. شایعترین علائم آسم عبارتند از: سرفه، تنگی نفس، خسخس سینه، احساس فشار و گرفتگی در قفسه سینه.
در ادامه با دکتر مهناز شکروی همرا باشید تا با این بیماری و علائم آن بیشتر آشنا شوید .
آسم چیست؟
در دنیای امروزی، عواملی مانند گسترش کارخانههای آلاینده، افزایش گازهای گلخانهای و همچنین عوامل انسانی مانند افزایش مصرف سیگار و قلیان، روی آوردن به غذاهای آماده و فست فود سبب شده است تا میزان بروز بیماریهای تنفسی افزایش یابد و این بیماریها مرگ و میر زیادی را به دنبال داشته باشند. بیماری آسم نیز، نوعی بیماری تنفسی مزمن است که ریهها را درگیر میکند و باعث بروز علائمی مانند نفس نفس زدن، سرفه و خس خس سینه میشود. به طور تقریبی، هرساله حدود ۲۵۰،۰۰۰ نفر جان خود را در اثر ابتلا به بیماری آسم از دست میدهند.
علت آسم
درون شُش کیسههای زیادی با دیوارهی پر از رگ وجود دارد که از طریق آنها اکسیژنی که در هوا است وارد جریان خون میشود. علائم آسم زمانی بروز پیدا میکند که مجاری هوایی متورم شده و ماهیچههایی که در اطرافشان قرار دارد، منقبض میشود.
علاوه بر این، مجاری هوایی با ترشحات مخاطی پر میشوند و همین موضوع باعث میشود که هوای کمتری وارد ششها شود. این اتفاقات سبب بروز حملات آسم میشود که با سرفههای شدید و احساس گرفتگی در قفسهی سینه همراه است. حملات آسم معمولاً کوتاه مدت هستند و هر حمله، از چند دقیقه تا چند ساعت طول میکشد.
علائم آسم
علائم آسم بستگی به نوع بیماری دارد. هر فردی که به بیماری آسم مبتلاست، ممکن است همه این علائم را یکجا تجربه نکند. ولی به طور کلی آسم با این علائم همراه است: خستگی، خسخس سینه (ویزینگ)، تنگی نفس، سرفه ی خشک یا همراه با خلط اندک (مخصوصاً هنگام خندیدن یا تحرکات شدید)، احساس فشار در قفسهی سینه.
بیماریهای ریوی دیگری نیز میتوانند علایم آسم را ایجاد کنند من جمله: نظیر سندروم سرفه مزمن، GERD، نارسایی قلبی، آمبولی ریه، فیبروز ریوی، سرفه ناشی از مصرف ACEIها در بزرگسالان و برونشکتازی، آسپیراسیون جسم خارجی در کودکان، سیستیک فیبروزیس و…؛ که دلیل تشخیص آسم مرحله بسیار مهمی برای این بیماری به شمار میآید.
عامل محرک آسم باعث واکنشهایی در بدن میشود که در نهایت موجب تنگی راههای تنفسی و بروز حمله آسم میگردد و تنفس را دشوار میکند.
از شایعترین علائم آن میتوان به این موارد اشاره کرد: عوامل آلرژیزا در داخل منزل، مانند: شوره حیوانات خانگی، گرد و غبار، کپکها، سرماخوردگی، آنفلوانزا و سایر بیماریها.
عوامل آلرژیزا در فضای باز، مانند: گردههای علف، چمن، درختان و گیاهان، مواد آلودهکننده، مانند دود، بخارهای شیمیایی یا مواد معطر قوی، شرایط آب و هوایی، مانند هوای سرد، بسیار خشک، بسیار مرطوب یا هنگام وزش باد، برخی داروها، استرس و فشار روانی و ورزش و تحرک (اگرچه ورزش برای بیشتر افراد مبتلا به آسم مفید است).
پیشگیری از آسم
- برای بهبودی بیماری بهتر از به محلی با آب و هوای مناسب نقل مکان کنید.
- برای جلوگیری از سفت شدن ترشحات برونش از مایعات کافی استفاده کنید.
- استنشاق هوای دارای رطوبت 100 درصد و گرمای 37 درجه سانتیگراد برای پیشگیری از حملات آسم موثر است.
- در معرض تغییرات ناگهانی دما قرار نگیرید.
- در هوای سرد صورت و بینی خود را بپوشانید.
- از ورش های تنفسی که توسط پرستار یا فیزیوتراپ آموزش داده می شود، برای خروج ترشحاتی که در مسیر راه های تنفسی هستند، استفاده کنید.
- از ایجاد عفونت و سرماخوردگی پیشگیری کنید.
- بعد از استفاده از اسپری امکان بروز سرفه، گرفتگی صدا، تحریک گلو و خشکی دهان وجود دارد
- به دلیل داشتن اثرات قلبی و عروقی، بیماران سالخورده باید درباره مصرف داروهای ضد آسم با پزشک خود مشورت کنند.
- در فصل پاییز، در مورد تزریق واکسن آنفولانزا و پنومونی با پزشک خود مشورت کنید.
- در صورت تغییر رنگ خلط، غلظت خلط، افزایش سرفه، سنگینی سینه و … با پزشک خود تماس بگیرید.