زرد زخم نوعی عفونت پوستی به‌شدت واگیردار است که بیشتر در نوزادان و کودکان رواج دارد البته در بزرگسالان هم دیده میشود . علائم زرد زخم بیشتر اوقات به شکل زخم و تاول‌های قرمز در ناحیه پوست اندام‌ها به‌خصوص بینی، دهان، پاها و دست‌ها بروز می‌کند.
در ادامه این مطلب از وبسایت دکتر مهناز شکروی به بررسی کامل علت زرد زخم، علائم و روش‌های درمان آن می‌پردازیم.
زرد زخم چیست؟
زرد زخم نوعی عفونت پوستی که توسط باکتری بنام استافیلوکوک ایجاد می شود و شایع و مسری است که اغلب اوقات نوزدان و کودکان را درگیر می کند. زرد زخم عموما به صورت زخم های قرمز بر روی صورت، به ویژه اطراف بینی، دهان و بر روی دست ها یا پاهای کودک، ظاهر می شود. زخم ها به تدریج میترکند و لایه ای به رنگ عسل روی زخم تشکیل می شود.
راه انتقال بیماری
زرد زخم به راحتی از طريق لمس گسترش می یابد. همچنین می تواند به قسمت های سالم بدن و هر چیزی که به وسیله شخص بیمار لمس شده، منتقل شود.
علائم زرد زخم
اولین نشانه های زرد زخم، زخم های پوستی مایل به قرمز است که اغلب در اطراف بینی و لب ها ایجاد می شوند. این زخم ها به سرعت به تاول تبدیل شده، ترشح می کنند و می ترکند، سپس پوسته زرد رنگی روی آن ها ایجاد می شود.
خوشه های تاول ممکن است گسترش یافته و ناحیه بیشتری از پوست را درگیر کنند. گاهی اوقات نیز لکه های قرمز، پوسته مایل به زرد ایجاد می کنند بدون این که تاول تشکیل شود.
زخم های ناشی از زرد زخم ممکن است خارش دار و دردناک باشند. به علاوه بعد از مرحله پوسته دادن، علائم قرمز رنگی شکل می گیرد که بدون این که اثری از خود به جا بگذارند محو می شوند.
برخی نوزادان دچار نوع کمتر شایع زرد زخم می شوند که طی آن تاول های بزرگ تر در اطراف ناحیه پوشک یا چین های پوستی ایجاد می شوند. این تاول ها پر از مایع هستند که خیلی زود ترکیده و یک ناحیه فلس مانند تشکیل می دهند.
علاوه بر زخم ها، گاهی غدد ناحیه درگیر ورم کرده یا ممکن است فرد تب کند.
انواع زرد زخم
به طور کلی زرد زخم با توجه به نوع باکتری عامل و زخم های ایجاد شده به 3 گروه تقسیم می شود که هر نوع مراحل خاص خودش را دارد.
1- زرد زخم غیر تاولی
زرد زخم غیر تاولی معمولا توسط باکتری استافیلوکوکوس اورئوس ایجاد شده و شایع ترین نوع زرد زخم است که حدود 70 درصد موارد ابتلا را شامل می شود.
مراحل این نوع زرد زخم به صورت زیر می باشد :
- این نوع زرد زخم معمولا با زخم های خارش دار به رنگ مایل به قرمز در اطراف دهان و بینی شروع می شود
- زخم ها باز شده و پوست اطراف آن ها قرمز و تحریک می شود
- پوسته ای به رنگ زرد مایل به قهوه ای روی زخم تشکیل می شود
- با بهبود یافتن پوسته ها لکه های مایل به قرمز روی پوست باقی می ماند که به مرور محو شده و جای زخم به جا نمی گذارند
2- زرد زخم تاول دار
این نوع زرد زخم تقریبا همیشه توسط باکتری استافیلوکوکوس اورئوس ایجاد می شود و مراحل آن به صورت زیر می باشد :
- معمولا تاول های بزرگ تر تشکیل می شود که پر از مایع شفاف بوده و به مرور تیره تر و کدرتر می شوند. تاول ها از پوست ترک نخورده شروع شده و پوست اطراف آن ها قرمز نمی شود
- تاول ها شل و شفاف شده و سپس می ترکند
- بعد از باز شدن تاول، زخم مایل به زرد و خشن ایجاد می شود
- تاول معمولا بعد از بهبودی اثری از خود به جا نمی گذارد
3- اکتیما
زرد زخم اکتیما نوع جدی تر و کمتر شایع است که هر از گاه به دلیل عدم درمان زرد زخم ایجاد می شود. این نوع نسبت به سایر انواع به نواحی عمیق تری از پوست نفوذ کرده و شدت آن بیشتر است.
مراحل این نوع به صورت زیر می باشد :
- تاول های دردناک روی پوست باسن، ران، ساق پا و مچ پا ایجاد می شود
- تاول ها به زخم های چرکین با پوست ضخیم تر تبدیل می شوند
- پوست اطراف زخم ها اغلب قرمز می شود
- زخم ها به تدریج بهبود پیدا می کنند و ممکن است جای آن ها باقی بماند
عوامل خطر زرد زخم
عواملی که احتمال ابتلا به زرد زخم را افزایش می دهد، شامل موارد زیر می شود:
-سن
بیماری زرد زخم در کودکان بین سنین ۲ تا ۵ سال شایع است.
-ازدحام
زرد زخم به راحتی در محیط های پر جمعیت و پر ازدحام مدرسه، از کودکی به کودک دیگر منتقل خواهد شد.
-آب و هوای گرم و مرطوب
بروز عفونت های زرد زخم در تابستان بسیار رایج تر است.
-ورزش های به خصوص
شرکت کنندگان در ورزش هایی مثل فوتبال یا کشتی که نیاز به تماس مستقیم دارد، بیش از دیگر افراد در معرض ابتلا به زرد زخم قرار دارند.
-آسیب پوستی
باکتری به وجود آورنده زرد زخم غالباً از طریق آسیب های پوستی مثل گزش حشرات یا ضایعات پوستی وارد پوست خواهد شد.
درمان بیماری زرد زخم
درمان زرد زخم مانند بسیاری از بیماریها به نوع و شدت بیماری بستگی دارد.درمان زرد زخم معمولی (غیرتاولی) به وسیله شستشو با صابونهای ضدباکتری رایج در بازار و استفاده از پمادهای موضعی آنتی بیوتیکی (آنتی بیوتیک هایی که روی پوست مالیده میشوند)، به سادگی امکانپذیر است و عفونت طی 2 تا 3 روز از بین میرود، اما در مورد بیماری زرد زخم تاولی و همچنین نوع منتشر شده آن، استفاده آنتی بیوتیکهای خوراکی و در موارد شدید حتی تزریق توصیه میشود.
تقریبا 24 ساعت بعد از شروع مصرف داروها، دیگر این بیماری مُسری نخواهد بود. بعد از حدود 3 روز هم تاولها کم کم شروع به خوب شدن میکنند. تکمیل دوره درمانی به رغم بهبود نسبی بیمار از مواردی است که باید حتما به آن توجه شود، زیرا به وسیله این کار از عود بیماری و مهمتر از آن مقاومت باکتری به آنتی بیوتیک جلوگیری میشود.
برای تمیز کردن پوست و ترشحات و کم کردن تعداد باکتریها (به منظور کاهش سرایت بیماری) داروهای ضدعفونی کننده موضعی مثل بتادین یا کلروهگزیدین تجویز میشود.ملحفه، حوله، لباسها و سایر چیزهایی را که با زخم در تماس بوده اند جداگانه بجوشانید، بیمار را از خاراندان تاولها منع کنید و پس از بهبود زخمها، ناحیه را با کرم نرم کننده مرطوب سازید.
پیشگیری از بیماری زرد زخم چگونه است؟
تمیز نگه داشتن پوست، بهترین روش پیشگیری از این بیماری است. برای جلوگیری باید همیشه زخم‌های موجود روی پوست، گزیدگی حشرات، بریدگی‌ها و خراشیدگی‌ها را بشویید و تمیز نگه دارید. برای جلوگیری از انتقال باکتری‌های روی پوست به نواحی مختلف بدن باید:
- نواحی زخم را به آرامی با صابون ملایم و آب، شست‌وشو بدهید و بعد با یک گاز استریل روی آن را بپوشانید.
- لباسها، ملحفه‌ها و حوله فرد بیمار را هر روز شست‌وشو بدهید و نگذارید که اعضای دیگر خانواده از آنها استفاده کنند.
- هنگام پماد زدن بر روی زخمها از دستکش استفاده کنید و بعد از آن دست‌ها را تمیز بشویید.
- برای اینکه کودک مبتلا به زرد زخم با خاراندن زخم‌هایش دچار آسیب‌های بیشتر نشود، ناخن‌هایش را کوتاه کنید.
- دست‌هایتان را زیاد بشویید.
- اگر کودک‌تان به زرد زخم مبتلا شده تا اطلاع ثانوی پزشک مبنی بر مسری نبودن بیماری، او را در منزل نگه دارید.
اکنون شما با مطالعه مطالب بالا با بیماری پوستی زردزخم ، علائم و راههای درمان آن آشنا شدید . چنانچه در این مورد سوالی برایتان پیش آمده میتوانید در بخش تماس با ما از دکتر مهناز شکروی بپرسید .
