در این نوشته قصد داریم تا در مورد بیماری پانیک صحبت کنیم و اطلاعاتی را در این زمینه کسب کنیم. اختلال پانیک یک اختلال اضطرابی است که در آن شما به طور منظم حملات ناگهانی وحشت یا ترس را تجربه می‌کنید. همه افراد در مواقع خاصی احساس اضطراب و وحشت می‌کنند. این یک واکنش طبیعی بدن به موقعیت‌های استرس زا یا خطرناک است. اما فردی که مبتلا به این نوع اختلال است، به طور منظم و در هر زمان، اغلب بدون دلیل آشکار، احساس اضطراب، استرس و وحشت دارد. در ادامه این مقاله از دکتر مهناز شکروی به طور دقیق‌تر در مورد بیماری و اختلال روانی پانیک صحبت می‌کنیم و به بررسی موارد مختلفی در رابطه با این موضوع می‌پردازیم
حمله پانیک چیست؟
حمله پانیک یک ترس و هراس ناگهانی به همراه اضطراب است که منجر به بروز علائم جسمی و روانی در فرد می شود. گفتنی است که سطح ترسی که در این حملات ایجاد می شود بسیار غیر طبیعی و غیر عادی است. هر شخصی در طول عمر ممکن است یک بار دچار این حالت بشود اما در صورتی که این حملات به صورت مکرر و مداوم بروز پیدا کند، می تواند نشانه ای از وجود یک عارضه باشد و باید درمان صورت گیرد.
علائم اصلی حملات پانیک عبارت‌اند از:
-احساس ترس از بلایی که قرار است به سرشان بیاید
- نگرانی از مرگ
- ترس از دست دادن کنترل خود
- عرق
- لرزش
- احساس خفگی
- تپش قلب شدید
- گرفتگی در گلو و قورت دادن دائم آب دهان
- حالت تهوع
- گرفتگی شکم
- درد قفسه سینه
- سردرد و احساس سردی یا سبکی سر
- سرگیجه و غش
- احساس خواب رفتگی یکی از اعضای بدن و یا گزگز
- تنگی نفس
- ضعف و درد معده
دلایل ابتلا به پانیک عصبی
الگوی ابتلا به اختلال پانیک به صورت ترکیبی از استعداد زمینه‌ای و شرایط زندگی است که با استرس‌های محیط بروز پیدا می‌کند.
برخی عوامل منجر به افزایش آسیب‌پذیری افراد مبتلا به پانیک شده و اگر در کنار وقایع استرس‌زای زندگی قرار بگیرند، احتمال بروز این حمله‌ها را افزایش خواهند داد.
این عوامل عبارتند از:
ژنتیک: بستگان درجه اول بیماران مبتلا به حمله پانیک، با احتمال بیشتری به این اختلال دچار می‌شوند.
روحیه مضطرب: داشتن خلق و خوی مضطرب می‌تواند یکی از عوامل خطر ابتلا به اختلال هراس باشد یا تظاهرات اولیه آن را ایجاد کند.
ناملایمات دوران کودکی: مطالعات نشان داده‌اند که تجربه اتفاقات ناخوشایند در دوران کودکی احتمال ابتلا به اختلال هراس را در بزرگسالی افزایش می‌دهند.
تجربه وقایع استرس‌زا در زندگی: تحقیقات نشان داده‌اند بیشتر افراد مبتلا به اختلال پانیک سابقه تجربه حوادث ناخوشایندی مثل از دست دادن بستگان یا بیماری را داشته‌اند.
تغییرات نوروبیولوژی (عصبی): پژوهش‌هایی که روی انتقال‌‌دهنده‌های عصبی صورت گرفته‌اند، نشان می‌دهند برخی از نواحی مغز افرادی که زمینه‌های عصبی دارند، حساس‌تر و نسبت به بروز حمله‌های پانیک مستعدترند.
تاثیر علائم حملات پانیک بر زندگی اجتماعی
این حملات عصبی می‌توانند به قدری بر زندگی افراد مبتلا تاثیر بگذارند که آنها از این که در جمعی حضور داشته باشند بترسند و در نتیجه بخواهند که تنها باشند و از سایرین دوری کنند. همین طور ممکن است که این افراد از ورود به مکان‌هایی که در آنجا دچار حمله عصبی پانیک شده‌اند ترس داشته باشند و دائم نگران باند که در یک مکان یا زمان خاص بار دیگر این حملات به آنها دست بدهند
چه افرادی بیشتر در معرض ابتلا به این بیماری قرار دارند؟
در آخرین سال‌های نوجوانی و اوایل بزرگسالی به علت فشار زیاد و استرس زندگی ممکن است افرادی به این اختلال حمله پانیک دچار شوند. این اختلال برای جنسیت خاصی نیست و همانقدر که احتمال بروز آن در زنان وجود دارد، در مردان نیز احتمال حمله هست. مولفه‌هایی هستند که می‌توانند خطر بروز این حمله را بیشتر کنند.
داشتن زمینه ژنیتیکی و خانوادگی، تحمل موقعیت‌های استرس‌زا پس از یکدیگر، تجربه ضربات شدید روحی مثل تجاوز، تغییراتی با دامنه گسترده در زندگی مثل طلاق، مصرف مواد مخدر، سیگار و الکل به مقدار زیاد نمونه‌هایی از این عوامل هستند.
درمان بیماری پانیک
درمان اختلالات پانیک بر کاهش یا از بین بردن علائم بیماری توسط متخصصان مغز و اعصاب متمرکز بوده و به صورت روتین شامل درمان شناختی رفتاری (CBT) است. این روش درمانی به افراد می‌آموزد که افکار و اعمال خود را تغییر دهند تا بتوانند حملات هراس خود را درک کرده و ترس خود را کنترل کنند.
داروهایی که برای درمان اختلال هراس استفاده می‌شود می‌توانند شامل مهارکننده های انتخابی جذب مجدد سروتونین (SSRI) -که یک دسته از داروهای ضد افسردگی هستند- باشند.
این دارو‌ها شامل:
- فلوکستین
- پاروکستین
- سرترالین
علاوه بر SSRI ها سایر داروهایی که بعضی اوقات برای درمان اختلالات هراس استفاده می‌شوند عبارتند از:
مهارکننده‌های بازجذب سروتونین-نوراپی‌نفرین (SNRI ها)، که دسته دیگری از داروهای ضد افسردگی هستند.
داروهای ضد تشنج
بنزودیازپین‌ها که معمولاً به عنوان آرام کننده استفاده می‌شوند، از جمله دیازپام یا کلونازپام
مهار کننده‌های مونوآمین اکسیداز (MAOIs)، نوع دیگری از ضد افسردگی است که البته به دلیل عوارض جانبی نادر اما جدی، به ندرت استفاده می‌شوند.
درمان خانگی panic disorder
علاوه بر این روش های درمانی دارویی، یکسری روش‌های ساده و در دسترس برای کاهش علائم
وجود دارد که می‌توانید در خانه انجام دهید:
- انجام یک برنامه منظم ورزشی و مدیتیشن
- خواب کافی
- اجتناب از مصرف محرک هایی مانند کافئین در قهوه و چای
جمع بندی
بیماری پانیک اتک یکی از انواع اختلالات اضطرابی است که افراد بدون علت مشخصی در زمان‌های مختلف به طور ناگهانی به آن دچار می‌شوند. افراد در طول حمله پانیک احساس ترس و نگرانی شدیدی می‌کند اما دلیل واضحی برای احساس آنها وجود ندارد.
حملات پانیک می‌توانند بسیار ناراحت کننده باشند. اگرچه آنها از نظر جسمی مضر نیستند، اما می‌توانند بر سلامت روان افراد تأثیر بسیاری بگذارند و شما را از انجام کارهایی که دوست دارید باز دارند. همچنین حمله پانیک می‌تواند بسیار ترسناک باشند. هنگامی که این حملات رخ می‌دهند، ممکن است فکر کنید که کنترل خود را از دست داده اید، دچار حمله قلبی شده‌اید یا حتی در حال مرگ هستید. با این‌حال این نکته را به خاطر داشته باشید که اگر به طور مداوم دچار حمله پانیک می‌شوید و حمله پانیک بر بروی زندگی روزانه شما تاثیر منفی گذاشته استف بهتر است به یک پزشک متخصص سلامت روان مراجعه کرده تا نسبت به درمان و بهبود شرایط خود اقدام کنید.
