بیماری پوستی پسوریازیس و راه های درمان آن

پسوریازیس چیست؟

پسوریازیس نوعی بیماری خود ایمنی پوستی است که به بیماری صدف هم معروف است. در بیماری پسوریازیس سلول‌های پوستی تا ۱۰ برابر سریعتر از حد نرمال تکثیر یافته و سلول‌ها به سرعت در سطح پوست ساخته می شوند. این فرآیند باعث می‌شود که لکه‌های قرمز و بر آمده، پوشیده با پوسته‌های سفید ایجاد شود. این لکه‌ها همراه با خارش بوده و گاهی دردناک هستند و می‌توانند در هر نقطه ای از بدن رشد کنند، اما اکثرشان در پوست سر و اطراف مفاصلی مانند آرنج و زانو دیده می‌شوند.

 پسوریازیس به هیچ وجه مُسری نبوده و نمی تواند از فردی به فرد دیگر منتقل شود. حتی تماس پوستی نزدیک نیز باعث انتقال بیماری به فرد دیگر نمی شود. اما گاهی اوقات در اعضای مختلف یک خانواده ممکن است دیده شود.

گستردگی بیماری پسوریازیس

این بیماری از انواع بیماری های خود ایمنی و التهابی بوده که درمان مشخصی ندارد. گاهی علائم این بیماری عود می کند و گاهی دیگر بیماری به حالت خاموش و بی علامت در می آید.

بیماری پسوریازیس در موارد خفیف تر فقط قسمت های محدودی از بدن را درگیر می کند. اما متاسفانه در موارد حادتر می تواند ضایعات پوستی ضخیم و گسترده ای را در تمامی بدن به وجود بیاورد.

نشانه های پسوریازیس یا بیماری صدف

علائم و بروز بیماری پسوریازیس در افراد مختلف ، متفاوت می باشد. این علائم با توجه به نوع بیماری پسوریازیس فرق دارند. از عوارض عمومی این بیماری می توان به ملتهب و قرمز شدن پوست نواحی درگیر در بدن فرد بیمار اشاره کرد. در بیماری پسوریازیس ضایعات پوستی به طور معمول به رنگ نقره ای مایل به سفید یا همان رنگ صدف بوده و ضخیم هستند. که اغلب زیر این پوست صدفی ،زخم های قرمز رنگی وجود دارد.

در موارد شدیدتر این زخم ها ترک خورده و حتی خونریزی می کنند. همچنین ممکن است بیمار در قسمت های قرمز رنگ و زخمی، درد داشته باشد یا اینکه در اطراف ضایعات پوستی احساس خارش و سوزش کند. در ناخن ها ممکن است ضخامت و یا فرورفتگی هایی به وجود آید. همچنین مفصل های درگیر در این بیماری دردناک و متورم می شوند.

دلایل پسوریازیس چیست؟

هرچند علت پسوریازیس به طور کامل مشخص نشده ، اما به نظر می‌رسد که با برخی مشکلات سیستم ایمنی مرتبط با سلول‌های لنفوسیت T و نوتروفیل‌ها ، مربوط است. پسوریازیس یک بیماری خودایمنی است ، بدین معنی که سلول‌های ایمنی بدن به سلول‌های سالم حمله می‌کنند.

 عملکرد اصلی سلول‌های لنفوسیت T به طور معمول، محافظت بدن در برابر مواد خارجی مانند ویروس‌ها یا باکتری‌ها است. اما در پسوریازیس، سلول‌های لنفوسیت T به اشتباه به سلول‌های سالم پوست حمله می‌کنند، درست مانند زمانی که می‌خواهند زخمی را ترمیم کنند یا با عفونتی مقابله کنند.

عروق خونی متسع در مناطق آسیب دیده پسوریازیس باعث گرمی و قرمزی در ضایعات پوستی می‌شود.این فرآیند تبدیل به یک چرخه مداوم می‌شود که در آن سلول‌های پوستی جدید به سرعت (طی چند روز به جای چند هفته) تکثیر شده و به سطح پوست می‌آیند و در آن انباشته می‌شوند. نهایتا این سلول‌ها  پلاک‌های ضخیم وپوسته دار را در سطح پوست ایجاد می‌کنند و تا هنگامی که با درمان ، این چرخه را متوقف نکنند، ادامه می‌یابد. درست است که چگونگی اختلال درعملکرد سلولهای T در افرادی که مبتلا به پسوریازیس هستند، کاملا مشخص نیست اما محققان بر این باورند که هم عامل ژنتیک و هم عوامل محیطی در ایجاد این بیماری نقش دارند.

عوامل تحریک‌کننده پسوریازیس

از عوامل تحریک‌کننده این بیماری در بدن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• عفونت‌هایی مانند استرپتوکوک گلو یا عفونت‌های پوستی

• آب‌ و هوا به‌ویژه آب‌وهوای سرد و خشک

•  آسیب‌دیدگی‌های پوستی مانند بریدگی، خراش، گزیدگی یا آفتاب‌سوختگی شدید

• استرس

• کشیدن سیگار و مصرف زیاد الکل

•  مصرف داروهای خاص مانند هیدروکسی کلروکین، لیتیوم، داروهای ضدمالاریا و برخی داروهای فشارخون (مانند بتابلاکرها)

درمان پسوریازیس

متأسفانه هیچ درمان قطعی برای پسوریازیس وجود ندارد اما طیف وسیعی از درمان‌ها وجود دارند که می‌توانند علائم و ظاهر این زخم‌های پوستی را بهبود ببخشند. برخی، رشد سلول‌های جدید پوستی را کند می‌کنند و برخی دیگر خارش و خشکی پوست را تسکین می‌دهند. پزشک شما با توجه به‌اندازه بثورات، نقطۀ ظهور علائم، سن، وضعیت عمومی سلامت و سایر موارد ، یک برنامه درمانی مناسب را انتخاب خواهد کرد. در بیشتر موارد اولین درمان مورداستفاده یک درمان موضعی است که موارد زیر را شامل می‌شود:

• کرم‌های استروئیدی

• قطران زغال‌سنگ که عموماً در لوسیونها، کرم‌ها، شامپوها و محلول‌های شوینده حمام که عموماً برای درمان پسوریازیس پوست سر استفاده می‌شود.

• کرم‌های رتینوئید

• مرطوب کننده پوست های خشک

اگر روش‌های درمانی فوق مؤثر نباشند یاعلائم بیماری شدید باشد ممکن است از پرتودرمانی استفاده شود که به‌واسطه آن پوست در معرض انواع خاصی از اشعه ماوراءبنفش قرار می‌گیرد تا رشد سلول‌های پوستی کند شود.

 اما در موارد شدیدتر که روش های مذکور بی‌نتیجه باشند ممکن است از درمان‌های سیستمیک استفاده شود. یعنی داروهای خوراکی یا تزریقی که کل بدن را تحت تأثیر قرار می‌دهند مانند:

• رتینوئید ها

• درمان‌های بیولوژیکی: این درمان‌ها با سرکوب کردن سیستم ایمنی بدن (که در پسوریازیس بیش‌ازحد فعال است) باعث کنترل بهتر التهاب ناشی از بیماری می شوند.

• داروهای مهارکننده آنزیم: داروی آپرمیلاست دارای تاییدیه سازمان دارو و غذای امریکا برای بیماری‌های التهابی مزمن مانند پسوریازیس استفاده می‌شود. این دارو نوعی قرص است که آنزیم خاصی را در بدن مهار می‌کند و سرعت واکنش‌هایی در بدن که منجر به التهاب می‌شوند را کاهش می‌دهد.

عوارض ناشی از بیماری پسوریازس

اگر پسوریازیس دارید، در معرض خطر بیشتری نسبت به بیماری‌های خاص هستید. این بیماری‌ها شامل موارد زیر است:

دیابت نوع ۲: خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ در افراد مبتلا به پسوریازیس افزایش می‌یابد.

بیماری‌های چشم: برخی اختلالات چشم مانند ورم ملتحمه، بلفاریت ( التهاب پلک) و یوئیت (التهاب لایه میانی چشم) در افراد مبتلا به پسوریازیس رایج هستند.

فشار خون بالا: احتمال ابتلا به فشار خون بالا در افراد مبتلا به پسوریازیس بیش تر از سایر افراد است.

چاقی: افراد مبتلا به پسوریازیس، به ویژه افرادی که دارای بیماری شدیدتر هستند، با احتمال بیشتری چاق هستند. با این وجود ارتباط پسوریازیس و چاقی به طور واضح مشخص نیست. التهاب مرتبط با چاقی ممکن است در توسعه پسوریازیس نقش داشته باشد. یا شاید ممکن است افراد مبتلا به پسوریازیس احتمال بیشتری برای اضافه وزن داشته باشند و یا احتمالا به دلیل پسوریازیس فعالیت کمتری دارند.

پسوریازیس مفصلی: این عارضه پسوریازیس می‌تواند موجب آسیب مفصلی و افت عملکرد در برخی مفاصل شود، که گاهی ناتوان کننده است.

بیماری پارکینسون: این بیماری مزمن عصبی با احتمال بیشتری در افراد مبتلا به پسوریازیس اتفاق می‌افتد.

بیماری کلیوی: پسوریازیس از درجات متوسط تا شدید خطرابتلا به بیماری کلیوی را افزایش می‌دهد.

بیماری قلب و عروقی: در افرادی که مبتلا به پسوریازیس هستند، خطر ابتلا به بیماری قلبی عروقی دو برابر بیشتر از افراد سالم است. پسوریازیس و برخی از درمان‌هایش  باعث افزایش ضربان قلب، سکته مغزی، کلسترول بالا و آترواسکلروز می‌شود.

سندروم متابولیک: که شامل مجموعه ای از علائم – از جمله فشار خون بالا، افزایش سطح انسولین در خون و کلسترول غیر طبیعی – است خطر ابتلا به بیماری قلبی را افزایش می‌دهد.

سایر بیماری‌های خود ایمنی: بیماری سلیاک، اسکلروز و بیماری‌های التهابی روده مانند بیماری کرون در افراد مبتلا به پسوریازیس بیش تر دیده می‌شود.

مشکلات عاطفی: پسوریازیس همچنین می‌تواند کیفیت زندگی شما را تحت تاثیر قرار دهد.افراد مبتلا به پسوریازیس اغلب با اعتماد به نفس پایین و افسردگی درگیر هستند.