لنفوم نوعی سرطان است که معمولاً از سیستم لنفاوی بدن شروع میشود. سیستم لنفاوی از غدد لنفاوی، طحال و غده تیموس تشکیل شده است. این بخشی از سیستم ایمنی بدن است که به مبارزه با بیماریها و عفونت کمک میکند. از آنجا که فرد در تمام بدن خود بافت لنفاوی دارد، لنفوم میتواند تقریبا از هر جایی شروع شود. این نوع سرطان میتواند بزرگسالان و کودکان را درگیر کند. برای شناخت بیشتر این عارضه با دکتر مهناز شکروی همراه باشید.
انواع لنفوم سلولهای پوستی
برخی از انواع نادر لنفوم غیر هوچکین (NHL) عبارتند از:
لنفومهای پوستی سلول T : لنفوم سلول T پوستی (CTCL) نوعی نادر از انواع سرطان است که از سلول های سفید خون به نام سلولهای T (لنفوسیت های (T شروع می شود. این سلول ها در شرایط عادی مسئولیت سیستم ایمنی بدن و مبارزه در برابر میکروب ها و ویروس ها را به عهده دارند.
در لنفوم سلول T پوستی، سلول هایT دچار ناهنجاری هایی شده که در نتیجه آن به سلول های سالم پوست حمله کرده و به آن ها آسیب خواهد رساند. لنفوم سلول T باعث ایجاد قرمزی در پوست، ضایعات پوستی، برآمدگی، پوسته پوسته شدن لایه روی پوست شده و گاهی اوقات تومورهای پوستی را به وجود می آورد.
لنفومهای پوستی سلول B : نوع نادری از سرطان پوست غیر ملانوما است که از گلبول های سفید خون شروع می شود و به پوست حمله میکند. در واقع این بیماری به لنفوم های خارج گرهی یا خارج از غده لنفاوی اطلاق میشود. رشد این لنفوم ها بسیار کند میباشد و روی پوست به صورت راش، توده یا ندول مایل به رنگ قرمز میباشد. همچنین این لنفوم ها تمایل دارند در درم یا لایه دوم پوست ایجاد شوند و ممکن است ظاهری صاف و یا کمی برجسته داشته باشند. این بیماری ارثی و مسری نیست و ممکن است هر گروه سنی را درگیر کند و همچنین مردان و زنان را به یک اندازه درگیر میکند.
لنفوم اولیه سیستم عصبی مرکزی: این نوع لنفوم بر مغز یا نخاع تأثیر میگذارد. این نوع در افراد مسن و کسانی که سیستم ایمنی بدنشان را ضعیف یا به خطر انداختهاند، بیشتر دیده میشود.
ماکروگلوبولینمی والدنشتروم: در بعضی موارد، ماکروگلوبولینمی والدنشتروم برای سالها علائم یا نشانههایی ایجاد نمیکند. این نوع لنفوم غیر هوچکین نادر است و رشد آن کند میباشد.
لنفوم بورکیت: این لنفوم دارای رشد سریع، در کودکان بیشتر مشاهده میشود و در کشورهای در حال توسعه بیشتر است. این بیماری میتواند به سرعت رشد کند و نیاز به درمان سریعی دارد.
علائم لنفوم پوستی
اولین علائم لنفوم پوست شامل پوست خشک یا پوسته پوسته، بثورات قرمز و خارش است. بثورات در مناطقی که با لباس پوشانده میشوند شایعتر است. بعضی از افراد ممکن است ابتدا تکههای قرمز یا تیره روی پوست را متوجه شوند. این علائم برای لنفوم خاص نیستند و اکثر افراد اغلب برای پیشگیری از بیماریهای شایع پوستی پیش از ابتلا به لنفوم مشکوک هستند.
همانطور که بیماری پیشرفت میکند، تکههای قرمز ممکن است افزایش یابد، این تکههای بلند به عنوان پلاک شناخته میشوند. بعدها ممکن است پلاکها به تومورهای گره گشاد یا نازک تبدیل شوند. در بیماری پیشرفته، زخمها میتوانند در بالای این ضایعات ایجاد شوند. CTCL همچنین ممکن است به گرههای لنفاوی یا سایر اندامها گسترش یابد. اکثر افراد مبتلا به CTCL علائم پوستی دارند. حدود 10 درصد موارد در مراحل پایانی پیشرفت برای ایجاد عوارض جدی است.
تشخیص لنفوم پوستی
آزمایشها و روشهای مورداستفاده برای تشخیص لنفوم پوستی سلول B شامل موارد زیر است:
معاینه بدنی: پزشک شما پوست شمارا با دقت موردبررسی قرار میدهد و علائم دیگری را که ممکن است سرنخهایی در مورد تشخیص بیماری شما ایجاد کند، مانند تورم غدد لنفاوی را جستجو میکند.
بیوپسی پوست: پزشک بخش کوچکی از ضایعه پوستی را برداشته و سلولهای لنفوم را جستجو میکند.
آزمایش خون: نمونهای از خون شما ممکن است برای یافتن سلولهای لنفوم تجزیهوتحلیل شود.
بیوپسی مغز استخوان: نمونهای از مغز استخوان شما ممکن است برای یافتن سلولهای لنفوم مورد آزمایش قرار گیرد.
آزمایشهای تصویربرداری: مانند توموگرافی کامپیوتری (CT) و اسکن توموگرافی گسیل پوزیترون (PET) ممکن است به پزشک شما در ارزیابی وضعیت شما کمک کند.
درمان لنفوم
کرمها و پمادهای پوستی: داروها ممکن است بهصورت کرم، ژل و پماد بر روی پوست مالیده شوند. کورتیکواستروئیدها ممکن است به کنترل قرمزی و خارش پوست کمک کنند. میتوان از شیمیدرمانی برای حمله به سلولهای سرطانی بر روی پوست استفاده کرد.
نوردرمانی (فوتوتراپی( : فوتوتراپی شامل قرار گرفتن پوست در معرض نور با طول موجهای مختلف ازجمله نور فرابنفش ب یا آ است. از دستگاههای مختلف در فوتوتراپی استفاده میشود ازجمله غرفههایی که بیشتر بدن را در معرض نور قرار میدهند. بعضی اوقات فوتوتراپی بعد از استفاده از دارو انجام میشود که این کار باعث میشود سلولهای پوستی حساسیت بیشتری نسبت به نور داشته باشند (فوتودینامیک درمانی). سلولهای سالم بهسرعت بازسازی میشوند؛ اما سلولهای سرطانی این کار را نمیکنند.
پرتودرمانی: پرتودرمانی از پرتوهای انرژی برای از بین بردن سلولهای سرطانی استفاده میکند. اگر یک منطقه از لنفوم های پوستی T-Cell وجود داشته باشد، ممکن است از پرتودرمانی استاندارد با اشعهی ایکس استفاده شود. برای افرادی که مناطق بیشتری از بدنشان دچار سرطان شده است، پرتودرمانی ممکن است با پرتوهای الکترون انجام شود که پوست را هدف قرار داده و بر اندامهای داخلی تأثیر نمیگذارد. تابش پرتوی الکترونی معمولاً در تمام پوست اعمال میشود.
داروها: داروهایی که برای درمان لنفوم های پوستی T-Cell استفاده میشوند شامل درمانهایی برای کنترل سیستم ایمنی بدن مانند داروهای استروئیدی و اینترفرون هستند. داروهای شیمیدرمانی به سلولهایی ازجمله سلولهای سرطانی حمله میکنند که با سرعت بالایی در حال رشد هستند. داروهای هدفمند درمانی باهدف قرار دادن نقاط ضعف خاص سلولها به سلولهای سرطانی حمله میکنند.
سوالات متداول
در ادامه به برخی از سوالات متداول درباره سرطان لنفوم پاسخ دادهشدهاست. با ما همراه باشید.
آیا سرطان لنفوم قابل درمان است؟
اگر از خود میپرسید که آیا سرطان غدد لنفاوی قابل درمان است؟ باید بگوییم بله. همهی سرطانها انواع بدخیم و خوش خیم دارند و نمیتوان گفت که همهی انواع آنها کشنده و غیر قابل درمان هستند. سرطان لنفوم هم یکی از آنهاست.
چند درصد از بیماران سرطان لنفوم خوب می شوند؟
توجه داشتهباشید که درصد زنده ماندن در ۵ سال اول برای انواع مختلف سرطان لنفوم متفاوت است. اما به طور کلی و میانگین، حدود ۷۳٪ کسانی که به سرطان لنفوم مبتلا میشوند، میتوانند به مدت ۵ سال و بیشتر را زندگی کنند.
آیا سرطان غدد لنفاوی کشنده است؟
میتواند کشنده هم باشد. در مواردی که متاستاز میدهد و بخشهای زیادی از بدن را درگیر میکند و سرعت رشد و تقسیم سلولهای سرطانی بسیار زیاد است، نمیتوان آن را متوقف کرد و معمولا باعث مرگ میشود.
علت سرطان غدد لنفاوی چیست؟
هنگامی که در هر یک از اعضای سیستم لنفاوی تقسیمهای سرطانی و رشد بیرویه مشاهده شود، میتوان گفت که فرد به سرطان غدد لنفاوی مبتلا شدهاست.