آرتروز گردن یکی از شایع‌ترین بیماری‌های مربوط به ستون فقرات در ناحیه گردن است. علت اصلی این بیماری تضعیف دیسک‌های بین مهره‌‌ها و غضروف‌‌های مفاصل است. آرتروز گردن می‌تواند به مهره‌های ستون فقرات هم آسیب وارد کند و در برخی موارد بسیار دردناک بوده و حرکات گردن را دچار اختلال می‌کند. این بیماری، در دسته بیماری‌های مزمن قرار دارد که معمولا به تدریج و در طی سال‌ها پیشرفت می‌کند و نشانه‌های آن نیز به مرور زمان بیشتر شده و شدیدتر می‌شوند. به طوری که در مراحل اولیه بیماری، بسیاری از افراد هیچ علائمی را تجربه نمی‌کنند.
این مشکل می‌تواند در هر سنی رخ دهد اما بیشتر مربوط به میانسالان و سالمندان است. همچنین افرادی که به دلیل شرایط شغلی و یا عادت‌های رفتاری نامناسب، گردن خود را در حالت نادرست قرار می‌‌دهند، مستعد ابتلا به آرتروز در ناحیه گردن هستند. در ادامه این مطلب از "دکتر مهناز شکروی" قصد داریم به بررسی این بیماری، دلایل ابتلا، روشهای درمان و پیشگیری از آن بپردازیم.
آرتروز گردن چیست؟
مهره های گردن استخوان هایی کوچک هستند که وزن سر را تحمل می کنند و از نخاع در برابر آسیب حفاظت می کنند. مفصل ها، مهره های گردن را به مهره های بالایی و پایینی متصل می کنند. در وضعیت طبیعی، ستون فقرات به صورت متوازن و متعادل قرار دارد و به همین دلیل به راحتی وزن سر را تحمل می کند. اما اگر مفاصل به دلایل مختلف از جمله بالا رفتن سن دچار فرسایش شوند، مهره های گردن توانایی تحمل وزن سر را نخواهند داشت و به همین دلیل در ناحیه گردن و عضلات اطراف سر، دردهای شدیدی احساس می شود. به این بیماری آرتروز گردن گفته می شود.
علت آرتروز گردن چیست؟
عوامل ایجاد بروز آرتروز گردن عبارتند از:
▪سن
یکی از عوامل ایجاد آرتروز گردن بالا رفتن سن می باشد. زیرا با بالا رفتن سن آب موجود در دیسک گردن کاهش می یابد و هر چه دیسک گردن خشک تر شود انعطاف پذیری آن کمتر می شود و همچنین باعث شکنندگی آن می شود. در نتیجه با بالا رفتن سن خطر ابتلا به این بیماری افزایش می یابد.
▪شغل
شغل هایی که باعث فشار زیاد به گردن ناشی از وضعیت بد بدن، کار زیاد و یا بلند کردن اجسام سنگین می شوند از دیگر عوامل بروز این بیماری هستند.
▪عوامل ژنتیکی
اگر در خانواده ای هستید که آرتروز گردن بین اعضای خانواده شایع است احتمال بروز این اتفاق برای شما بیشتر می باشد.
▪آسیب به گردن
وارد شدن آسیب به گردن می تواند باعث بروز آرتروز گردن شود.
▪وزن
افراد دچار اضافه وزن و چاقی بیشتر از بقیه افراد در معرض ابتلا به بیماری آرتروز گردن هستند. زیرا وزن اضافه باعث افزایش فشار به مفاصل می باشد.
علائم آرتروز گردن چیست؟
بسیاری از افراد که دچار آرتروز گردن هستند معمولا علائم خاصی ندارند اما به طور کلی علائم آرتروز گردن عبارتند از:
- گرفتگی و درد در ناحیه گردن
- عدم توانایی در خم کردن و چرخاندن گردن
- صدا و احساس ساییدگی در زمان حرکت دادن گردن
- درد در شانه ها و بازوها
اگر آرتروز گردن باعث تنگی کانال نخاع شود علائمی مانند موارد زیر را به همراه دارد.
- سوزن سوزن شدن و بیحسی در دستها،بازوها و پاها
- عدم هماهنگی در اعضای بدن و ایجاد مشکل در راه رفتن
- سر درد
- عدم کنترل مثانه و روده ها
- صدا دادن گردن زمان حرکت دادن آن
- گرفتگی های عضلات
درمان آرتروز گردن
درمان آرتروز گردن در بیشتر بیماران، به شکل غیرجراحی است که شامل موارد زیر می باشد:
▪ فیزیوتراپی
فیزیوتراپی جز اولین اقداماتی است که پزشک به شما توصیه می کند. تمرینات خاصی باعث کاهش درد گردن و سفتی و گرفتگی عضلات می شوند. در برخی بیماران فیزوتراپی به منظور اصلاح طرز نشستن و راه رفتن می باشد. جلسات فیزیوتراپی ممکن است بین 6 تا 8 هفته به طول بینجامد و 2 تا 3 بار در هفته باشند.
▪ دارو درمانی
برای کاهش میزان التهاب و درد گردن، پزشک داروهایی برای شما تجویز می کند. داروهایی مثل استامینوفن، ناپروکسن و ایبوپروفن که برای کاهش درد و التهاب هستند. برای کاهش گرفتگی عضلات نیز داروهایی مثل سیکلوبنزوپارین تجویز می شود.
▪ گردنبند طبی
گردنبند طبی، پد مخصوصی می باشد که دور گردن را می پوشاند که دکتر به شما توصیه می کند و هدف آن عدم حرکت زیاد گردن و استراحت عضلات گردن است. گردنبند طبی باید مدت زمان محدودی استفاده شود زیرا باعث کاهش قدرت عضلات می شود.
▪ یخ و گرما و سایر موارد حسی
دکتر شما ممکن است استفاده از یخ، گرما و ماساژ را برای کاهش درد توصیه کند.
▪ تزریق استروئید
بسیاری از بیماران، با تزریق استروئید کاهش درد را تا مدت زمانی احساس می کنند و تزریق آن به نسبت عمل جراحی خطرات کمتری دارد.
▪ مداخلات و درمان جراحی آرتروز گردن
جراحی گردن جز موارد شایع درمانی در مشکلات آرتروز گردن نیست، مگر این که پزشک شما تشخیص دهد که یکی از اعصاب گردن تحت تاثیر دیسک بیرون زده تحت فشار است یا نخاع فرد ممکن است دچار آسیب شود.
بیمارانی که علایم عصب شناختی پیش رونده مثل ضعف بازوها و بی حسی، یا احساس افتادن و عدم تعادل دارند احتمالا بیش از بقیه بیماران کاندید جراحی هستند.
جراحی در مواردی که درد بیمار با داروها و موارد غیرجراحی بهبود پیدا نمی کند نیز ممکن است ضروری باشد. هرچند در موارد خاصی درد زیادی نیز وجود ندارد، اما به علت ماهیت گسترده شونده آرتروز یا سایر مشکلات همراه مثل فیبرومالاژیا عمل جراحی توصیه شود.
آرتروز گردن چه موقع نیاز به جراحی دارد؟
عمل جراحی آرتروز گردن تنها در موارد نادر مورد نیاز است. هدف از جراحی ،برداشتن عامل وارد کننده فشار بر روی نخاع و ریشه های عصبی، می باشد. همچنین ممکن است طی عمل ، به کمک پروتز و یا فیوژن مهره ها ، ستون فقرات ثابت نگه داشته شود. ولی جراحی زمانی در نظر گرفته می شود که عملکرد فرد به مقدار زیادی دچار اختلال شده باشد. برای مثال اگر حواس یا عملکرد دست ها ، پاها و یا انگشتان شما ، به طور پیشرونده در حال از بین رفتن باشند، جراحی در نظر گرفته می شود. هر گونه فشار به نخاع ، می تواند منجر به ناتوانی های عملکردی همیشگی گردد.
آیا آرتروز گردن خطرناک است؟
بله ، آرتروز گردن می‌تواند خطرناک باشد.مثلاً باعث اختلال تعادل در یک فرد شود. فرد زمین بخورد و دچار شکستگی های متعدد بشود. و یا نتواند راه برود و مهارت های صنعتی وهنری خود را از دست بدهد. گاهی این بیماری در افرادی که امضای آنها بسیار مهم است باعث تغییر در امضای فرد بشود
پیشگیری
جهت پیشگیری از بروز آرتروز گردن از نشستن به حالت قوز کرده خودداری نمایید. همچنین مراقب باشید که به گردنتان آسیب وارد نشود و نیز در زمان انجام حرکتهایی که ممکن است دارای برخورهای فیزیکی باشد از کلاه های حفاظتی مخصوص استفاده نمایید.
بهتر است جهت جلوگیری از بروز گردن درد هنگامی که در اتومبیل هستید از کمربند های ایمنی استفاده کنید وارتفاع پشت سر را در صندلی به صورت مناسب تنظیم نمایید.
برای پیشگیری از ابتلا به آرتروز گردن حالت نشستن و ایستادن خود را اصلاح نمایید بدین صورت که شکم خود را به داخل کشیده و شانه ها به سمت عقب باشند و هنگام نشستن از یک صندلی محکم استفاده نمایید و طوری بنشینید که باسن باقسمت پشت صندلی تماس ایجاد نماید.
همچنین از سایر روشهای پیشگیری این است که هنگام خواب از بالشت ها ی مخصوص و همچنین محافظ های نرم گردن استفاده شود و یا اینکه از یک حوله تاکرده در زیر گردن استفاده شود.
کلام آخر
در این مقاله سعی کردیم تا بیماری آرتروز گردن و علائم و علت های آن را مورد بررسی قرار دهیم. توجه داشته باشید با کاهش فشار و عدم انجام کارهای سنگین بر روی گردن می توان از این بیماری پیشگیری کرد. همچنین با انجام روش های ذکر شده می توان درد و علائم این بیماری را نیز کاهش داد.
