درماتیت سبوره یا اگزمای سبوره یک بیماری التهابی پوست است که در آن پوست قرمز و مبتلا به خارش می شود. این بیماری اغلب نواحی پوستی چرب تر و دارای غدد سباسه را تحت تاثیر قرار می دهد. صورت، پوست سر و مرکز قفسه سینه از جمله این نواحی هستند. در این مقاله دکتر مهناز شکروی در مورد علل، علائم و روش های درمان درماتیت سبورئیک صحبت می کند .
علت درماتیت سبورئیک
علت درماتیت سبورئیک مشخص نمی باشد و چندین فاکتور در فعالیت بیماری دخیل است از جمله فعالیت غدد سباسه تحت تاثیر هورمون ها که این بیان کننده علت تشدید بیماری در چند ماه اول زندگی و بعد از بلوغ می باشد .
از علل دیگر به فعالیت یک مخمر ساکن در پوست و مصرف برخی داروها را می توان اشاره کرد . سابقه خانوادگی مثبت بیان کننده حساسیت فردی برای این بیماری است .
تغییر فصل و کاهش رطوبت و کاهش دما باعث تشدید بیماری در فصل زمستان و اوایل بهار و بهبود نسبی آن در فصل تابستان می شود .
مصرف برخی داروها باعث تشدید بیماری می شود از جمله گریزوفولین ، سایمتیدین، متیل دوپا ، آرسنیک ، اینترفرون آلفا و منوتیازین .
بسیاری از اختلالات عصبی باعث تشدید سبورئیک درماتیت می شود ، اختلالات عصبی به علت عدم حرکت صورت باعث تجمع سبوم و در نتیجه تشدید بیماری می شود ، از جمله آنها می توان به پارکینسون ، آلزالیمر ، سکته مغزی ، تشنج و عقب ماندگی ذهنی اشاره کرد .
علائم درماتیت سبورئیک
نشانه های بیماری درماتیت سبورئیک در نوزادان و بزرگسالان متفاوت است که در ادامه به بررسی هر کدام می پردازیم:
علائم درماتیت سبورئیک در نوزادان
نوزادانی که زیر 3 ماه دارند معمولا بیماری زردی دارند به طوری که پوسته های زرد یا قهوه ای روی پوست سر آنها ایجاد می شوند. این لکه ها معمولا تا قبل از 1 سالگی از بین می روند، اگرچه ممکن است با رسیدن به دوران بلوغ، دوباره برگردند. والدین ممکن است که درماتیت سبورئیک نوزادان را با بثورات پوشک اشتباه بگیرند.
علائم درماتیت سبورئیک در بزرگسالان
این بیماری در افراد بزرگسال ممکن است روی صورت و به خصوص در اطراف بینی، ابرو، پلک یا پشت گوش ظاهر شود، اما همان طور که در ابتدای مقاله گفتیم، درماتیت در هر جایی از بدن می تواند ظاهر شود از جمله:
وسط قفسه سینه
اطراف ناف
روی باسن
در چین های پوستی زیر بازوها و پاها
کشاله ران ها
زیر سینه ها
پوستی که دچار درماتیت سبورئیک شده، با خارش یا سوختگی همراه است و پوست هایی که پوسته پوسته می شوند می توانند سفید مایل به زرد و مرطوب و روغنی به نظر برسند. از آنجایی که درماتیت هم مانند سایر بیماری های پوستی است، برای تشخیص و درمان، بهتر است به پزشک مربوطه مراجعه کنید.
نحوه تشخیص
تشخیص درماتیت سبورئیک با معاینه‌ی پوست انجام می‌شود و معمولا نیازی به گرفتن نمونه‌ی پوستی یا آزمایش خون نمی‌باشد، اما در صورتی که شخص در معرض ابتلا به HIV باشد، لازم است مورد آزمایش قرار گیرد. انجام این کار برای تشخیص زود هنگام HIV و جلوگیری از پیشرفت بیماری و بهبود سلامت فرد، بسیار اهمیت دارد.
در صورتی که پزشک به وجود عفونت قارچی پوست سر مشکوک باشد، نمونه‌ی پوسته‌های روی سر را به آزمایشگاه می‌فرستد تا در صورت وجود قارچ کچلی در سر، این مشکل تشخیص داده شود.
در برخی موارد تمایز دادن درماتیت سبورئیک با انواع دیگر درماتیت بسیار مشکل است، خصوصا اگر درماتیت به صورت گسترده در بدن ایجاد شده باشد یا در نواحی خاصی مانند پلک چشم یا آلت تناسلی باشد. گاهی اوقات درماتیت سبورئیک شدید در ناحیه سر می‌تواند شبیه به پسوریازیس باشد. در موارد ابتلا به پسوریازیس، پوسته‌های جدا شده از سر ضخیم‌تر و سفید‌تر هستند و معمولا صورت شخص به عارضه پوستی دچار نمی‌شود.
درماتیت سبورئیک چگونه درمان می‌شود؟
یادتان باشد که درماتیت سبورئیک تمایل به عود کردن دارد. این بیماری درمان قطعی ندارد و درمان‌های ارائه شده توسط متخصص پوست، تنها علائم را از بین می‌برند، اما بهبودی دائمی وجود ندارد. بنابراین در صورت ابتلا به این بیماری باید توجه داشته باشید که مرتب باید از درمان‌های موجود استفاده کنید.
از آنجا که درماتیت سبورئیک نوعی التهاب پوستی است و توسط نوعی قارچ یا مخمر ایجاد می شود؛ داروهایی که برای درمان آن به‌کار می‌روند، در دو دسته قرار می‌گیرند: داروهای ضد قارچ و داروهای ضد التهاب. معمولاً ابتدا از داروهای موضعی (کرم، پماد، شامپو) استفاده می‌شود. در صورت لزوم و در موارد شدید یا مقاوم از داروهای خوراکی استفاده می‌گردد.
برای درمان درماتیت سبورئیک سر از شامپوهایی مانند کتوکونازول یا سلنیوم سولفاید استفاده می‌شود. می‌توان از داروهای ضدقارچ موضعی مثل کلوتریمازول نیز استفاده کرد. در مواردی که التهاب زیاد باشد، استفاده از کورتون‌های موضعی ضعیف برای مدتی کوتاه تجویز می‌شود.
آیا درماتیت سبوره در پوست سر سبب ریزش مو می شود؟
درماتیت سبورئیک سبب ریزش مو نشده اما می تواند پوست را چرب، فلس مانند و ملتهب کند. در موارد خفیف، سر احساس خارش داشته و شوره های خفیفی مشاهده می شوند. در موارد شدید تر، پوست سر قرمز و مرطوب شده و حتی در صورت خراش دچار خونریزی می شود. با این حال، ریزش مو در اثر درماتیت سبوره پوست سر به وجود نمی آید.
آیا در صورت وجود درماتیت سبورئیک بر پوست صورت می توان از محصولات مرطوب کننده یا آرایشی استفاده کرد؟
بله، در صورت تمایل می توان از محصولات آرایشی یا آب رسان بر نواحی مبتلا استفاده کرد. با این حال، باید در نظر داشت که آرایش می تواند سبب تحریک بیشتر پوست شود. در صورت امکان، بهتر است محصولاتی خریداری شوند که مناسب پوست های حساس بوده و عاری از الکل و دیگر مواد حساسیت زا هستند. برخی افراد مرطوب کننده های غیر چرب و صابون های آب رسان را در تسکین علائم خود مفید می یابند.
کلام آخر
در بیماری درماتیت سبورئیک سلول‌های مرده پوست به طور غیرعادی زیاد می‌شود و همراه با چربی یا ترشحات دیگر لابه لای مو‌ها قرار می‌گیرند؛ در اکثر موارد شوره سر با ترشح زیاد چربی پوست ارتباط دارد، شدت درماتیت سبورئیک از یک شوره خفیف تا بروز قرمزی و پوسته ریزی شدید متفاوت است، بعضی بیماری‌ها از جمله پارکینسون و ایدز نیز این اختلال را تشدید می‌کنند.
مقاله بالا از وبسایت دکتر مهناز شکروی اطلاعاتی را در مورد بیماری درماتیت سبورئیک در اختیارتان قرار داد . چنانچه در این مورد سوالی برایتان پیش آمده می توانید در بخش تماس با ما از دکتر مهناز شکروی بپرسید .
